Zware mishandeling is het opzettelijk toebrengen van zwaar lichamelijk letsel. Dit is een ernstig geweldsdelict met hoge straffen, vooral als het letsel blijvend is.
Wat is zwaar lichamelijk letsel?
De wet (artikel 82 Sr) noemt als zwaar lichamelijk letsel:
- Ziekte die geen uitzicht op volkomen genezing overlaat
- Voortdurende ongeschiktheid voor ambts- of beroepsbezigheden
- Verlies van gebruik van een zintuig of lid
- Verminking
- Verlamming
- Storing van de verstandelijke vermogens die langer dan 4 weken duurt
- Afdrijving of dood van de vrucht van een vrouw
Maximumstraffen
- Zware mishandeling (artikel 302 Sr) - Maximaal 8 jaar gevangenisstraf
- Met voorbedachten rade - Maximaal 12 jaar gevangenisstraf
- Met de dood tot gevolg - Maximaal 10 jaar (zonder voorbedachten rade) of 15 jaar (met voorbedachten rade)
Verschil met eenvoudige mishandeling
Bij eenvoudige mishandeling is er pijn of (licht) letsel, maar geen blijvende schade. Denk aan een blauwe plek, schaafwond of lichte hersenschudding. Bij zware mishandeling is het letsel ernstiger en vaak blijvend.
Voorwaardelijk opzet
Ook als je niet de bedoeling had zwaar letsel toe te brengen, maar de kans daarop willens en wetens hebt aanvaard, kan zware mishandeling bewezen worden. Bijvoorbeeld bij herhaaldelijk hard schoppen tegen het hoofd.
Strafverzwarende omstandigheden
- Tegen een ambtenaar in functie
- Tegen ouders, partner of kind
- Met discriminatoir oogmerk
- In vereniging gepleegd
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.
## Veelgestelde vragen
**Wanneer is mishandeling 'zwaar' volgens de wet?**
Mishandeling is 'zwaar' als het letsel blijvend of ernstig is, zoals beschreven in artikel 82 Sr. Voorbeelden zijn blijvende ziekte, verlies van een zintuig of lidmaat, verminking of verstandelijke schade langer dan 4 weken. Ook het afdrijven van een vrucht valt hieronder. Het verschil met eenvoudige mishandeling is dat het letsel niet tijdelijk is, maar langdurige gevolgen heeft voor het slachtoffer.
**Wat is het verschil tussen zware mishandeling en mishandeling met de dood tot gevolg?**
Bij zware mishandeling (art. 302 Sr) is er sprake van ernstig letsel, maar overleeft het slachtoffer. De maximale straf is 8 jaar (12 jaar bij voorbedachten rade). Als het slachtoffer overlijdt, geldt het delict 'mishandeling met de dood tot gevolg' (art. 303 Sr), met een maximale straf van 10 jaar (15 jaar bij voorbedachten rade). Het verschil zit dus in de uitkomst: letsel of overlijden.
**Kan ik voor zware mishandeling veroordeeld worden als ik het letsel niet expres wilde veroorzaken?**
Ja, dat kan. De wet spreekt van 'voorwaardelijk opzet': als je de kans op zwaar letsel bewust hebt aanvaard, kun je alsnog veroordeeld worden. Bijvoorbeeld als je herhaaldelijk hard tegen iemands hoofd schopt, wetende dat dit ernstig letsel kan veroorzaken. Het is niet nodig dat je het letsel expliciet wilde, alleen dat je de risico’s bewust hebt genomen.
**Wat zijn strafverzwarende omstandigheden bij zware mishandeling?**
De straf kan hoger uitvallen als de mishandeling gepleegd is tegen bepaalde personen of onder bepaalde omstandigheden. Voorbeelden zijn: mishandeling van een ambtenaar in functie, tegen ouders, partner of kind, met discriminatoir oogmerk, of in vereniging (met meerdere daders). Ook voorbedachten rade (van tevoren plannen) leidt tot een zwaardere straf.
**Wat moet ik doen als ik slachtoffer ben van zware mishandeling?**
Bel direct 112 bij acuut gevaar. Doe anders aangifte bij de politie, ook als het letsel al is toegebracht. Verzamel bewijs, zoals foto’s van verwondingen, medische rapporten en getuigenverklaringen. Neem contact op met Slachtofferhulp Nederland voor juridische en emotionele ondersteuning. Een advocaat kan je helpen bij een schadeclaim of strafproces.
**Hoe lang duurt een strafproces voor zware mishandeling?**
Een strafproces kan enkele maanden tot ruim een jaar duren, afhankelijk van de complexiteit van de zaak, het aantal getuigen en de werklast van de rechtbank. Eerst volgt het vooronderzoek (politie en OM), daarna een zitting en uiteindelijk een vonnis. In hoger beroep kan het nog langer duren. Slachtoffers kunnen via het OM op de hoogte gehouden worden van de voortgang.
**Kan ik een schadevergoeding eisen als slachtoffer van zware mishandeling?**
Ja, als slachtoffer kun je een schadevergoeding eisen via een civiele procedure of door een vordering in het strafproces (schadevergoedingsmaatregel). Je kunt schade claimen voor medische kosten, inkomensverlies, smartengeld en andere financiële gevolgen. Een advocaat of Slachtofferhulp kan je helpen bij het indienen van de vordering en het verzamelen van bewijs.
### TL;DR
Zware mishandeling is het opzettelijk toebrengen van blijvend of ernstig lichamelijk letsel, met straffen tot 15 jaar gevangenis. Het verschil met eenvoudige mishandeling zit in de ernst en duur van het letsel. Ook zonder directe opzet kun je veroordeeld worden als je de risico’s bewust hebt aanvaard. Slachtoffers kunnen aangifte doen, schadevergoeding eisen en juridische hulp inschakelen.
### Key Takeaways
- Zware mishandeling leidt tot blijvend letsel, zoals verlies van een zintuig, verminking of verstandelijke schade.
- De maximale straf is 8 jaar (12 jaar bij voorbedachten rade), maar loopt op tot 15 jaar als het slachtoffer overlijdt.
- Ook zonder directe opzet kun je veroordeeld worden als je de kans op zwaar letsel bewust hebt aanvaard (voorwaardelijk opzet).
- Strafverzwarende omstandigheden, zoals mishandeling van een ambtenaar of kind, leiden tot hogere straffen.
- Slachtoffers kunnen aangifte doen, schadevergoeding eisen en juridische ondersteuning krijgen via Slachtofferhulp of een advocaat.