Ontneming wederrechtelijk verkregen voordeel

Misdaad mag niet lonen. Met een ontnemingsmaatregel kan de rechter criminele winsten afpakken. Dit staat los van de straf en is gericht op het herstellen van de rechtmatige situatie.

Wat is ontneming?

Ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel (art. 36e Sr) is een maatregel waarmee de rechter kan bepalen dat een veroordeelde een geldbedrag moet betalen gelijk aan het voordeel dat hij uit misdrijven heeft verkregen.

Doel

• Misdaad mag niet lonen
• Afpakken van criminele winst
• Preventie (ontmoediging)
• Herstel van de rechtmatige situatie

Wanneer ontneming?

Ontneming kan worden opgelegd in bepaalde gevallen.

Voorwaarden

• Veroordeling voor een strafbaar feit
• Er is voordeel verkregen uit dat feit of soortgelijke feiten
• Of: voordeel uit feiten waarvoor voldoende aanwijzingen bestaan

Berekening voordeel

Het wederrechtelijk verkregen voordeel wordt geschat.

Methoden

Methode	Toepassing
Transactieberekening	Per strafbaar feit
Kasopstelling	Vergelijk inkomsten en uitgaven
Vermogensvergelijking	Vergelijk vermogen over periode

Procedure

De ontnemingsprocedure loopt apart van de strafzaak.

Verloop

1. Strafrechtelijk financieel onderzoek (SFO)
2. Ontnemingsvordering door OM
3. Behandeling door de rechter
4. Ontnemingsvonnis
5. Eventueel hoger beroep

[Conservatoir beslag](https://rechtshulptilburg.nl/encyclopedie/uitlevering-verdachte)

Om te voorkomen dat vermogen verdwijnt, kan conservatoir beslag worden gelegd.

Beslagobjecten

• Bankrekeningen
• Onroerend goed
• Voertuigen
• Luxe goederen
• Cryptovaluta

Executie

Na het ontnemingsvonnis moet het bedrag worden betaald.

Bij niet-betaling

• Dwangsom of lijfsdwang (gijzeling)
• Executoriaal beslag
• Betalingsregeling mogelijk

Matiging

De rechter kan het ontnemingsbedrag matigen.

Matigingsgronden

• Draagkracht veroordeelde
• Ouderdom van de feiten
• Andere omstandigheden

Ontneming vs. verbeurdverklaring

Aspect	Ontneming	Verbeurdverklaring
Wat	Geldbedrag	Voorwerpen
Basis	Geschat voordeel	Concrete objecten
Procedure	Apart van strafzaak	In de strafzaak

Veelgestelde vragen

Wat is mijn retourrecht?

Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.

Hoe lang geldt de wettelijke garantie?

Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.

Kan ik rente eisen over schulden?

Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.

Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?

Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.

Wat is een kredietovereenkomst?

Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.

## Veelgestelde vragen **Hoe wordt het bedrag van de ontneming bepaald?** Het bedrag wordt geschat op basis van het wederrechtelijk verkregen voordeel. Hiervoor gebruikt de rechter verschillende methoden, zoals transactieberekening (per strafbaar feit), kasopstelling (inkomsten vs. uitgaven) of vermogensvergelijking (vermogen over een bepaalde periode). Het Openbaar Ministerie (OM) voert een financieel onderzoek uit en dient een vordering in. De rechter kan het bedrag matigen op basis van draagkracht of andere omstandigheden. **Kan ik bezwaar maken tegen een ontnemingsmaatregel?** Ja, je kunt in hoger beroep gaan tegen een ontnemingsvonnis. Dit doe je via je advocaat, die het vonnis kan aanvechten bij het gerechtshof. Het hoger beroep richt zich op de hoogte van het bedrag, de berekeningsmethode of de rechtmatigheid van de maatregel. Zorg dat je binnen de wettelijke termijn (meestal 14 dagen) beroep instelt. **Wat gebeurt er als ik het ontnemingsbedrag niet betaal?** Als je het bedrag niet betaalt, kan het OM executoriaal beslag leggen op je bezittingen, zoals bankrekeningen, onroerend goed of voertuigen. Ook kan een dwangsom of lijfsdwang (gijzeling) worden opgelegd. In sommige gevallen is een betalingsregeling mogelijk, maar dit moet je zelf aanvragen bij het OM. **Wat is het verschil tussen ontneming en verbeurdverklaring?** Ontneming richt zich op het afpakken van criminele winsten (geldbedrag) en loopt apart van de strafzaak. Verbeurdverklaring betreft concrete voorwerpen (bijv. drugs, wapens) die in beslag zijn genomen en wordt opgelegd tijdens de strafzaak. Ontneming is gericht op financieel voordeel, terwijl verbeurdverklaring gaat om tastbare zaken. **Kan de rechter het ontnemingsbedrag verlagen?** Ja, de rechter kan het bedrag matigen als er sprake is van bijzondere omstandigheden, zoals beperkte draagkracht, hoge leeftijd of als de feiten al lang geleden hebben plaatsgevonden. Je advocaat kan hiervoor een verzoek indienen tijdens de behandeling van de ontnemingsvordering. **Waarom wordt er conservatoir beslag gelegd?** Conservatoir beslag wordt gelegd om te voorkomen dat je vermogen verdwijnt voordat het ontnemingsvonnis definitief is. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren op bankrekeningen, onroerend goed of cryptovaluta. Het beslag zorgt ervoor dat je deze bezittingen niet kunt verkopen of verplaatsen totdat de rechter een uitspraak heeft gedaan. **Hoe lang duurt een ontnemingsprocedure?** Een ontnemingsprocedure loopt vaak parallel aan of na de strafzaak en kan enkele maanden tot jaren duren, afhankelijk van de complexiteit van het financiële onderzoek en eventueel hoger beroep. Het OM start met een financieel onderzoek, waarna de rechter de vordering behandelt. Tegen het vonnis kan nog beroep worden ingesteld. ### TL;DR Ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel is een maatregel om criminele winsten af te pakken, los van de straf. Het bedrag wordt geschat en kan worden opgelegd na een veroordeling. Conservatoir beslag voorkomt dat vermogen verdwijnt, en bij niet-betaling volgen dwangmaatregelen zoals beslag of gijzeling. ### Key Takeaways - Ontneming richt zich op het afpakken van criminele winsten en is een aparte maatregel naast de straf. - Het bedrag wordt geschat via methoden zoals transactieberekening of vermogensvergelijking en kan worden gematigd. - Conservatoir beslag kan worden gelegd om te voorkomen dat vermogen verdwijnt tijdens de procedure. - Bij niet-betaling volgen dwangmaatregelen zoals executoriaal beslag, dwangsommen of gijzeling. - Tegen een ontnemingsvonnis kan hoger beroep worden ingesteld.