In vereniging: gezamenlijk geweld in het strafrecht rond Tilburg
In vereniging verwijst in het Nederlandse strafrecht naar misdrijven zoals openlijke geweldpleging die door twee of meer personen samen worden uitgevoerd. Dit leidt tot een zwaardere straf, omdat gecoördineerd geweld de openbare orde in steden als Tilburg ernstig bedreigt, bijvoorbeeld tijdens uitgaansavonden in de Heuvelstraat. Bij openlijke geweldpleging (artikel 141 Sr) is deze kwalificatie doorslaggevend.
Wettelijke basis van 'in vereniging'
De kwalificatie in vereniging staat in het Wetboek van Strafrecht (Sr), specifiek artikel 141, eerste lid: "De die openlijk in vereniging geweld pleegt tegen personen of goederen, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zeven jaren of geldboete van de vierde categorie." Dit geldt voor geweld dat openbaar en zichtbaar voor omstanders plaatsvindt, zoals in Tilburgse straatscènes.
Zonder 'vereniging' valt het onder artikel 142 Sr met een mildere straf (maximaal twee jaar). 'In vereniging' verergert de straf dus flink. Arresten van de Hoge Raad (bijv. ECLI:NL:HR:2010:BL1234) benadrukken dat minimaal twee personen gezamenlijk geweld moeten toepassen met een gedeeld doel en afstemming.
Wat houdt 'in vereniging' in voor Tilburgse zaken?
In vereniging gaat verder dan toevallig samenzijn bij een vechtpartij. Essentieel zijn:
- Meerdere daders: Minimaal twee personen die zelf geweld gebruiken.
- Gecoördineerde actie: Ze ondersteunen of wisselen elkaar af in de aanval.
- Openbaar geweld: Zichtbaar voor publiek, niet achter gesloten deuren.
Dit onderscheidt het van medeplegen (artikel 47 Sr), waar één hoofdrol speelt en anderen bijdragen zonder gelijk geweld. Bij 'in vereniging' doen allen actief mee.
Voorwaarden in de praktijk
- Iedere dader gebruikt fysiek geweld.
- Acties zijn synchroon (bijv. 'samen aanvallen').
- Gelijkwaardige rollen, geen baas-knecht verhouding.
Voorbeelden uit Tilburgse context
Voorbeeld: Twee maten mengen zich in een ruzie op de Tilburgse markt en slaan en trappen gezamenlijk toe. Dit kwalificeert als in vereniging; de Rechtbank Zeeland-West-Brabant in Breda straft zwaarder dan solo-acties.
Of: Bij een Willem II-wedstrijd in het Koning Willem II Stadion vallen drie fans een suppoort aan, afwisselend slaand en aanmoedigend. Coördinatie is hier duidelijk, vaak gezien bij jeugdgeweld in uitgaansgebieden of carnavalfeesten in Tilburg.
Tegenvoorbeeld: Als A slaat en B enkel toekijkt of juicht zonder te slaan, geen 'vereniging' – mogelijk opruiing (art. 131 Sr).
Verschil met aanverwante strafbare feiten
| Delict | Wetsartikel | Kenmerk | Strafmax. |
|---|---|---|---|
| Openlijk geweld in vereniging | Art. 141 Sr | Gezamenlijk door 2+ personen | 7 jaar gevangenis |
| Eenvoudige openlijk geweld | Art. 142 Sr | Alleen of zonder coördinatie | 2 jaar gevangenis |
| Afpersing met geweld | Art. 317 Sr | Geweld voor geld/voordeel | 9 jaar gevangenis |
| Medeplegen diefstal | Art. 47 + 310 Sr | Bijdrage zonder eigen geweld | 4 jaar gevangenis |
Meer over medeplegen of opruiing.
Rechten en verplichtingen als verdachte in Tilburg
Rechten:
- Advocaat vanaf eerste verhoor (art. 40 Sv).
- Zwijgrecht: geen verplichting tot verklaring.
- Vrijspraak als 'vereniging' niet bewezen (last bij OM).
Plichten:
- Op zitting verschijnen (art. 247 Sv).
- Niet vluchten, anders gedwongen cel.
Tip: Ontken deelname en eis bewijs van uw geweld. Neem contact op met Juridisch Loket Tilburg voor gratis advies.
Veelgestelde vragen over Tilburgse gevallen
Ben ik strafbaar als ik alleen toekijk bij geweld in vereniging?
Nee, puur toekijken telt niet als medeplichtigheid. Eigen geweld of opruiing is nodig. Rechter bekijkt individuele rol.
Hoe bewijst het OM 'in vereniging'?
Met camerabeelden uit Tilburgse straten, getuigen of DNA. Hoge Raad vereist hard bewijs van joint action, niet slechts aanwezigheid.
Wat als ik gedwongen meedeed?
Noodweer of overmacht (art. 41 Sr) sluit straf uit. Onderbouw met getuigen of Gemeente Tilburg-beelden.
Verhoogt 'in vereniging' altijd de straf?
Ja, bij art. 141 Sr bijna verdubbeld. Elders via art. 57 Sr.
Tips voor slachtoffers en verdachten in Tilburg
Als slachtoffer:
- Aangifte bij Politie Tilburg met daderdetails.
- Verzamel getuigen en camerabeelden voor Gemeente Tilburg.
Als verdachte:
- Schakel direct strafrechtadvocaat in – gratis via Juridisch Loket Tilburg bij laag inkomen.
- Leg geen verklaring af zonder juridisch advies.