Terug naar Encyclopedie
Strafrecht

Huiselijk geweld

Huiselijk geweld is geweld door partner of gezinslid. Lees over strafrechtelijke vervolging, het tijdelijk huisverbod en hulp voor slachtoffers.

5 min leestijd

Huiselijk geweld is geweld door een (ex-)partner, gezinslid of huisgenoot. Het omvat fysiek, psychisch en seksueel geweld. De aanpak is strafrechtelijk én civielrechtelijk met tijdelijke huisverboden.

Vormen van huiselijk geweld

  • Fysiek geweld - Slaan, schoppen, duwen, wurgen
  • Psychisch geweld - Bedreigen, vernederen, controleren, isoleren
  • Seksueel geweld - Verkrachting of aanranding door partner
  • Financieel geweld - Geld afpakken, financieel afhankelijk maken
  • Kindermishandeling - Geweld tegen kinderen in het gezin

Strafverzwaring

Geweld tegen een partner, ex-partner of huisgenoot wordt tot een derde zwaarder bestraft dan geweld tegen een willekeurige persoon. Dit geldt ook voor geweld tegen kinderen door ouders.

Tijdelijk huisverbod

De burgemeester kan een tijdelijk huisverbod opleggen (10 dagen, verlengbaar tot 28 dagen). De pleger moet dan het huis verlaten en mag geen contact opnemen. Dit is een bestuurlijke maatregel, geen straf.

Strafrechtelijke vervolging

Het Openbaar Ministerie kan vervolgen voor:

  • Mishandeling (artikel 300-304 Sr)
  • Bedreiging (artikel 285 Sr)
  • Verkrachting/aanranding (artikel 242/246 Sr)
  • Stalking (artikel 285b Sr)

Hulp voor slachtoffers

  • Veilig Thuis - Advies- en meldpunt (0800-2000)
  • Blijf Groep - Opvang en begeleiding
  • Politie - Aangifte en bescherming
  • Slachtofferhulp Nederland - Juridische en emotionele ondersteuning

Veelgestelde vragen

Wat zijn mijn rechten als huurder?

Als huurder heb je recht op een veilige en schone woning, bescherming tegen onredelijke huurverhogingen, en het recht om een eerbieding te eisen als de woning niet geschikt is voor bewoning.

Kan de verhuurder zomaar de huur verhogen?

Nee, huurverhogingen zijn aan strikte regels onderworpen. De verhuurder moet ten minste twee maanden van tevoren schriftelijk opzeggen en mag de huur niet meer verhogen dan wettelijk is toegestaan.

Wat gebeurt er met mijn borg?

De borgsom moet door de verhuurder op een bankrekening worden gestort en moet na beëindiging van de huurovereenkomst binnen 30 dagen worden terugbetaald, tenzij er schadeclaims zijn.

Hoe kan ik mijn huur opzeggen?

Je kunt je huur opzeggen met inachtneming van de opzegtermijn die in je huurcontract is vastgesteld. Dit moet meestal schriftelijk worden gedaan.

Wat kan ik doen als de woning niet in goede staat is?

Je kunt eerst schriftelijk aan de verhuurder verzoeken de schade te repareren. Als hij dit niet doet binnen een redelijke termijn, kun je zelf de reparatie laten uitvoeren en de kosten verrekenen met de huur.

## Veelgestelde vragen **Wat moet ik doen als ik slachtoffer ben van huiselijk geweld?** Bel direct Veilig Thuis (0800-2000) voor advies en hulp. Zij kunnen je doorverwijzen naar opvang, juridische ondersteuning of de politie. Doe aangifte bij de politie als je je veilig genoeg voelt. Een tijdelijk huisverbod kan worden aangevraagd via de burgemeester om de pleger uit huis te laten plaatsen. Slachtofferhulp Nederland biedt emotionele en juridische begeleiding. **Hoe werkt een tijdelijk huisverbod en hoe vraag ik dit aan?** Een tijdelijk huisverbod wordt opgelegd door de burgemeester en duurt 10 dagen (verlengbaar tot 28 dagen). De pleger moet het huis verlaten en mag geen contact opnemen. Je kunt dit aanvragen via Veilig Thuis of de politie. Zij beoordelen de situatie en leggen het voor aan de burgemeester. Het is een civiele maatregel, geen straf. **Kan ik mijn partner laten vervolgen voor psychisch geweld?** Ja, psychisch geweld (zoals bedreigen, vernederen of stalken) is strafbaar. Je kunt aangifte doen bij de politie. Het Openbaar Ministerie kan de pleger vervolgen voor bedreiging (art. 285 Sr) of stalking (art. 285b Sr). Bewijs zoals berichten, getuigen of een dagboek kan helpen. Slachtofferhulp Nederland kan je bijstaan tijdens het proces. **Wat zijn de gevolgen voor de pleger bij huiselijk geweld?** De pleger riskeert strafverzwaring (tot een derde zwaardere straf) en kan vervolgd worden voor mishandeling, bedreiging of seksueel geweld. Daarnaast kan een tijdelijk huisverbod worden opgelegd. Bij veroordeling volgen strafmaatregelen zoals een gevangenisstraf, taakstraf of contactverbod. Ook civiele gevolgen, zoals schadevergoeding, zijn mogelijk. **Hoe kan ik mijn kinderen beschermen tegen huiselijk geweld?** Meld de situatie bij Veilig Thuis of de politie. Zij kunnen direct ingrijpen en opvang regelen. Kinderen hebben recht op bescherming; bij acuut gevaar kan de Raad voor de Kinderbescherming worden ingeschakeld. Zorg voor een veiligheidsplan, zoals een vluchtadres. Scholen en huisartsen kunnen ook ondersteuning bieden. **Wat is financieel geweld en wat kan ik doen als ik hiermee te maken heb?** Financieel geweld omvat het afpakken van geld, dwingen tot schulden of financieel afhankelijk maken. Dit is ook een vorm van huiselijk geweld. Neem contact op met Veilig Thuis voor hulp bij het herstellen van financiële zelfstandigheid. Juridisch advies kan helpen bij het terugvorderen van geld of het opzetten van een eigen rekening. **Kan ik anoniem melding maken van huiselijk geweld?** Ja, je kunt anoniem melding maken bij Veilig Thuis (0800-2000) of via de website. De politie behandelt anonieme meldingen serieus, maar kan minder snel ingrijpen zonder je gegevens. Voor directe hulp of aangifte is het beter om je identiteit te delen, maar je kunt altijd eerst advies vragen zonder gegevens achter te laten. ### TL;DR Huiselijk geweld omvat fysiek, psychisch, seksueel en financieel geweld door een (ex-)partner of huisgenoot. Slachtoffers kunnen een tijdelijk huisverbod aanvragen en strafrechtelijke vervolging starten. Hulp is beschikbaar via Veilig Thuis, de politie en gespecialiseerde opvangorganisaties. ### Key Takeaways - Huiselijk geweld wordt zwaarder bestraft dan geweld tegen willekeurige personen. - Een tijdelijk huisverbod (10-28 dagen) kan via de burgemeester worden opgelegd. - Slachtoffers kunnen terecht bij Veilig Thuis (0800-2000) voor advies en hulp. - Psychisch en financieel geweld zijn ook strafbaar en kunnen worden gemeld. - Kinderen hebben recht op bescherming; meldingen kunnen anoniem worden gedaan.