Niet alle overheidsinformatie is openbaar. De Woo kent verschillende weigeringsgronden waarmee de overheid openbaarmaking kan weigeren.
Absolute weigeringsgronden
Bij absolute weigeringsgronden moet de overheid openbaarmaking weigeren:
- Veiligheid van de staat
- Vertrouwelijk aan de overheid verstrekte bedrijfsgegevens
- Bijzondere persoonsgegevens (gezondheid, religie, etc.)
Relatieve weigeringsgronden
Bij relatieve weigeringsgronden weegt de overheid het belang van openbaarheid af tegen andere belangen:
| Weigeringsgrond | Voorbeeld |
|---|
| Economische belangen | Concurrentiegevoelige informatie |
| Opsporing strafbare feiten | Lopend onderzoek |
| Inspectie en controle | Methoden van toezicht |
| Persoonlijke levenssfeer | Privégegevens ambtenaren |
| Eerbiediging persoonlijke beleidsopvattingen | Interne adviezen |
Gedeeltelijke weigering
Vaak wordt een deel van de informatie wel verstrekt, met weglakking van:
- Namen en contactgegevens
- Bedrijfsvertrouwelijke passages
- Persoonlijke beleidsopvattingen
Bezwaar tegen weigering
Bij (gedeeltelijke) weigering kun je bezwaar maken:
- Binnen 6 weken na het besluit
- Aanvoeren dat de weigeringsgrond niet van toepassing is
- Aanvoeren dat het belang van openbaarheid zwaarder weegt
Veelgestelde vragen
Mag de overheid zeggen dat documenten niet bestaan?
Ja, als de documenten niet bestaan hoeft de overheid ze niet te maken. De overheid moet wel zoeken naar de gevraagde informatie.
Wat zijn 'persoonlijke beleidsopvattingen'?
Dit zijn meningen en adviezen van ambtenaren in interne stukken. Deze worden vaak niet openbaar gemaakt om vrije gedachtewisseling mogelijk te maken.
Kan ik later alsnog de informatie krijgen?
Soms wel. Na verloop van tijd kan het belang van geheimhouding wegvallen.
## Veelgestelde vragen
**Wanneer mag de overheid mijn Woo-verzoek weigeren?**
De overheid mag je verzoek weigeren bij absolute weigeringsgronden, zoals staatsveiligheid of vertrouwelijke bedrijfsgegevens, waarbij openbaarmaking altijd verboden is. Bij relatieve gronden, zoals economische belangen of persoonlijke levenssfeer, weegt de overheid jouw belang af tegen andere belangen. Je kunt bezwaar maken als je vindt dat de weigering onterecht is of het belang van openbaarheid zwaarder weegt.
**Wat kan ik doen als mijn Woo-verzoek gedeeltelijk wordt geweigerd?**
Bij een gedeeltelijke weigering ontvang je vaak informatie met weglatingen, zoals namen of vertrouwelijke passages. Je kunt binnen 6 weken bezwaar maken tegen deze weigering. Geef in je bezwaar aan waarom de weglatingen volgens jou niet terecht zijn of waarom het belang van openbaarheid zwaarder weegt dan het belang van geheimhouding.
**Hoe lang duurt het voordat ik een beslissing op mijn Woo-verzoek krijg?**
De overheid moet binnen 4 weken reageren op je Woo-verzoek, met een mogelijke verlenging van nog eens 2 weken bij complexe verzoeken. Als je geen reactie ontvangt binnen deze termijn, kun je een dwangsom eisen of bezwaar maken tegen het uitblijven van een beslissing.
**Kan ik een Woo-verzoek indienen voor informatie over een lopend onderzoek?**
Ja, maar de overheid kan je verzoek weigeren als openbaarmaking de opsporing van strafbare feiten schaadt. Dit is een relatieve weigeringsgrond, dus de overheid moet afwegen of het belang van openbaarheid zwaarder weegt. Je kunt bezwaar maken als je denkt dat de weigering onterecht is.
**Wat zijn voorbeelden van 'bedrijfsvertrouwelijke informatie' die niet openbaar gemaakt wordt?**
Bedrijfsvertrouwelijke informatie omvat gegevens die concurrentievoordeel bieden, zoals productieprocessen, financiële gegevens of strategische plannen. Als deze informatie vertrouwelijk aan de overheid is verstrekt, mag deze niet openbaar worden gemaakt. Dit geldt ook voor informatie die bedrijven wettelijk verplicht zijn te delen, zoals milieugegevens.
**Hoe kan ik controleren of de overheid alle relevante documenten heeft gevonden?**
De overheid moet actief zoeken naar de gevraagde informatie en mag niet zomaar zeggen dat documenten niet bestaan. Je kunt om een specificatie vragen van de zoekacties die zijn ondernomen. Als je vermoedt dat niet alles is gevonden, kun je hierover bezwaar maken en om een heroverweging vragen.
**Wat gebeurt er als ik te laat bezwaar maak tegen een weigering?**
Als je bezwaar maakt na de termijn van 6 weken, kan de overheid je bezwaar niet-ontvankelijk verklaren. Je kunt dan proberen om alsnog gehoord te worden door aan te tonen dat je een geldige reden had voor de vertraging, zoals ziekte of onduidelijkheid over de procedure. Dit is echter niet gegarandeerd succesvol.
### TL;DR
De Woo kent absolute en relatieve weigeringsgronden waarbij de overheid openbaarmaking van informatie kan weigeren. Absolute gronden, zoals staatsveiligheid, laten geen ruimte voor openbaarmaking, terwijl bij relatieve gronden een afweging plaatsvindt. Je kunt bezwaar maken tegen een weigering binnen 6 weken en soms later alsnog informatie verkrijgen als het belang van geheimhouding is vervallen.
### Key Takeaways
- De overheid moet altijd een wettelijke weigeringsgrond hebben om een Woo-verzoek te weigeren, zoals staatsveiligheid of persoonlijke levenssfeer.
- Bij relatieve weigeringsgronden weegt de overheid jouw belang af tegen andere belangen; je kunt hiertegen bezwaar maken.
- Je hebt 6 weken de tijd om bezwaar te maken tegen een (gedeeltelijke) weigering van je Woo-verzoek.
- Informatie kan later alsnog openbaar worden gemaakt als het belang van geheimhouding is vervallen.
- De overheid mag niet zomaar zeggen dat documenten niet bestaan; ze moet actief zoeken naar de gevraagde informatie.