Voogdij is het gezag over een minderjarig kind dat wordt uitgeoefend door een ander dan de ouders. Dit kan nodig zijn als beide ouders zijn overleden of als het ouderlijk gezag is beëindigd.
Wanneer voogdij?
Voogdij ontstaat wanneer:
- Beide ouders zijn overleden
- Het ouderlijk gezag van beide ouders is beëindigd
- De enige gezaghebbende ouder overlijdt of gezag verliest
- Ouders gezamenlijk een voogd aanwijzen (testamentaire voogdij)
Soorten voogdij
| Type | Kenmerken |
|---|
| Testamentaire voogdij | Door ouders aangewezen in testament |
| Datieve voogdij | Door rechter benoemd |
| Voogdij gecertificeerde instelling | Jeugdbeschermingsorganisatie als voogd |
Testamentaire voogdij
Ouders kunnen in hun testament een voogd aanwijzen voor het geval zij beiden overlijden. Dit geeft zekerheid dat iemand van uw keuze het gezag krijgt.
- Vastleggen via notarieel testament
- Of via griffie van de rechtbank (gezagsregister)
- Benoem ook een reserve-voogd
Taken van de voogd
De voogd heeft dezelfde taken en bevoegdheden als een ouder met gezag:
- Verzorging en opvoeding van het kind
- Wettelijke vertegenwoordiging
- Beheer van het vermogen van het kind
- Belangrijke beslissingen nemen
Toezicht op voogd
De rechter houdt toezicht op de voogd, met name bij vermogensbeheer. De voogd moet:
- Een boedelbeschrijving opmaken
- Periodiek rekening en verantwoording afleggen
- Voor bepaalde handelingen machtiging van de rechter vragen
Wat als ik geen voogd heb aangewezen en overlijd?
Dan benoemt de rechter een voogd. Dit kan een familielid zijn of de gecertificeerde instelling (jeugdbescherming). De rechter kijkt naar wat in het belang van het kind is.
Kan de voogd alimentatie ontvangen?
Het kind behoudt recht op kinderalimentatie van de nog levende ouder. De voogd int dit namens het kind. Ook kan er een aanspraak zijn op een wezenuitkering of erfenis.
Kan ik als voogd worden ontslagen?
Ja, de rechter kan een voogd ontslaan bij wangedrag of verwaarlozing van de voogdijtaak. Ook kan de voogd zelf ontslag vragen. De rechter benoemt dan een nieuwe voogd.
## Veelgestelde vragen
**Hoe kan ik een voogd aanwijzen voor mijn kind als ik kom te overlijden?**
U kunt een voogd aanwijzen via een notarieel testament of bij de griffie van de rechtbank (gezagsregister). Het is verstandig om zowel een hoofdvoogd als een reservevoogd te benoemen. Zorg dat de aangewezen persoon akkoord gaat en geschikt is voor de rol. Een testamentaire voogdij geeft u de zekerheid dat iemand van uw keuze het gezag over uw kind krijgt als u er niet meer bent.
**Wat gebeurt er als ik geen voogd heb aangewezen en beide ouders komen te overlijden?**
Als er geen testamentaire voogd is aangewezen, benoemt de rechter een voogd. Dit kan een familielid zijn of een gecertificeerde instelling (jeugdbescherming). De rechter beslist op basis van het belang van het kind. Het is daarom belangrijk om zelf een voogd aan te wijzen om onzekerheid en mogelijke familietwisten te voorkomen.
**Wat zijn de belangrijkste taken van een voogd?**
Een voogd heeft dezelfde taken en bevoegdheden als een ouder met gezag. Dit omvat de verzorging en opvoeding van het kind, wettelijke vertegenwoordiging, beheer van het vermogen van het kind en het nemen van belangrijke beslissingen. Daarnaast moet de voogd periodiek rekening en verantwoording afleggen aan de rechter, vooral bij het beheer van het vermogen.
**Kan een voogd alimentatie ontvangen voor het kind?**
Ja, het kind behoudt recht op kinderalimentatie van de nog levende ouder. De voogd int deze alimentatie namens het kind. Daarnaast kan het kind aanspraak maken op een wezenuitkering of een deel van de erfenis. Dit helpt bij het financieel ondersteunen van de opvoeding en verzorging van het kind.
**Kan een voogd worden ontslagen en hoe werkt dat?**
Ja, de rechter kan een voogd ontslaan bij wangedrag of verwaarlozing van de voogdijtaak. Ook kan de voogd zelf ontslag aanvragen. De rechter benoemt in dat geval een nieuwe voogd, waarbij het belang van het kind centraal staat. Het is belangrijk om eventuele problemen tijdig te melden bij de rechter.
**Wat is het verschil tussen testamentaire en datieve voogdij?**
Testamentaire voogdij wordt door de ouders zelf aangewezen via een testament, terwijl datieve voogdij door de rechter wordt benoemd als er geen testamentaire voogd is. Testamentaire voogdij geeft ouders meer controle over wie het gezag krijgt, terwijl bij datieve voogdij de rechter beslist op basis van het kinderbelang.
**Moet een voogd verantwoording afleggen over het beheer van het vermogen van het kind?**
Ja, een voogd moet een boedelbeschrijving opmaken en periodiek rekening en verantwoording afleggen aan de rechter. Voor bepaalde financiële handelingen, zoals de verkoop van onroerend goed, is zelfs voorafgaande machtiging van de rechter vereist. Dit toezicht beschermt het vermogen van het kind.
### TL;DR
Voogdij is het gezag over een minderjarig kind door iemand anders dan de ouders, nodig bij overlijden of verlies van ouderlijk gezag. Ouders kunnen via testament een voogd aanwijzen, anders benoemt de rechter er een. De voogd heeft dezelfde taken als ouders, met toezicht van de rechter, vooral bij vermogensbeheer.
### Key Takeaways
- Voogdij ontstaat als beide ouders overlijden of het ouderlijk gezag verliezen.
- Ouders kunnen via testament een voogd aanwijzen (testamentaire voogdij) om zekerheid te bieden.
- Een voogd heeft dezelfde taken en verantwoordelijkheden als een ouder met gezag, inclusief opvoeding en vermogensbeheer.
- De rechter houdt toezicht op de voogd, vooral bij financiële zaken, en kan een voogd ontslaan bij wangedrag.
- Als er geen voogd is aangewezen, benoemt de rechter een voogd (datieve voogdij) of een gecertificeerde instelling.