Terug naar Encyclopedie
Algemeen Bestuursrecht

Vergunning aanvragen bij de overheid

Voor veel activiteiten heb je een vergunning nodig. Lees welke vergunningen er zijn en hoe je ze aanvraagt.

5 min leestijd

Voor veel activiteiten heb je een vergunning nodig van de overheid. Een vergunning is toestemming om iets te doen wat anders verboden zou zijn.

Wat is een vergunning?

Een vergunning is een beschikking waarmee de overheid toestemming geeft voor een bepaalde activiteit. Zonder vergunning mag je de activiteit niet uitvoeren.

Soorten vergunningen

TypeVoorbeelden
OmgevingsvergunningBouwen, slopen, kappen, milieu
EvenementenvergunningFestivals, markten, optochten
HorecavergunningCafé, restaurant, terras
ExploitatievergunningBedrijfsvoering horeca
ParkeervergunningParkeren in vergunninggebied

Aanvraagprocedure

  1. Check welke vergunning je nodig hebt
  2. Verzamel de benodigde documenten
  3. Dien de aanvraag in (vaak digitaal)
  4. Betaal de leges
  5. Wacht op de beslissing

Beslistermijnen

  • Reguliere procedure: 8 weken (verlengbaar met 6 weken)
  • Uitgebreide procedure: 6 maanden (complexe zaken)

Leges

Voor de behandeling van een vergunningaanvraag betaal je leges. De hoogte verschilt per gemeente en per type vergunning.

Veelgestelde vragen

Waar vraag ik een vergunning aan?

Meestal bij de gemeente, via het Omgevingsloket online (voor omgevingsvergunningen) of via de gemeentelijke website.

Krijg ik de leges terug als mijn aanvraag wordt afgewezen?

Meestal niet. Leges zijn voor de behandeling van de aanvraag, ongeacht de uitkomst.

Kan ik beginnen voordat de vergunning er is?

Nee, zonder vergunning handelen is een overtreding. Wacht op de vergunning of vraag vooroverleg aan.

## Veelgestelde vragen **Hoe weet ik welke vergunning ik precies nodig heb?** Controleer eerst de website van je gemeente of het Omgevingsloket online. Daar vind je vaak een overzicht van activiteiten en bijbehorende vergunningen. Twijfel je? Neem dan contact op met de gemeente of een juridisch adviseur. Voor complexe situaties (bijv. combinatie van bouwen en milieu) kan een omgevingsvergunning meerdere aspecten dekken. Begin tijdig met oriënteren, want het aanvraagproces kan lang duren. **Wat gebeurt er als ik zonder vergunning begin met mijn activiteit?** Handelen zonder vereiste vergunning is een overtreding en kan leiden tot boetes, stillegging van je activiteit of zelfs strafrechtelijke vervolging. De gemeente kan een last onder dwangsom opleggen of direct ingrijpen. Bij herhaalde overtredingen kunnen de sancties zwaarder worden. Vraag altijd eerst een vergunning aan of informeer naar de mogelijkheid van vooroverleg bij de gemeente. **Kan ik bezwaar maken als mijn vergunningaanvraag wordt afgewezen?** Ja, je kunt bezwaar maken tegen een afwijzing. Dit doe je schriftelijk binnen zes weken na de beslissing bij het bestuursorgaan dat de vergunning heeft afgewezen (meestal de gemeente). In je bezwaarschrift leg je uit waarom je het niet eens bent met de afwijzing. Soms is het verstandig om juridische hulp in te schakelen. Na je bezwaar volgt een heroverweging van je aanvraag. **Hoe lang duurt het voordat ik een reactie krijg op mijn bezwaar?** De gemeente heeft normaal gesproken zes weken de tijd om te beslissen op je bezwaar. Deze termijn kan eenmaal met zes weken worden verlengd als de zaak complex is. Je ontvangt altijd een schriftelijke beslissing. Tijdens de bezwaarprocedure blijft de oorspronkelijke afwijzing van kracht, tenzij de gemeente anders beslist. Houd rekening met deze termijnen in je planning. **Wat zijn de kosten voor een vergunning en hoe kan ik deze betalen?** De kosten (leges) verschillen per gemeente en type vergunning. Je vindt de tarieven meestal op de website van je gemeente of in de legesverordening. Betaling gebeurt vaak digitaal bij het indienen van de aanvraag via iDEAL of creditcard. Soms kun je ook achteraf een factuur ontvangen. Let op: leges zijn meestal niet restitueerbaar, ook niet bij afwijzing. **Kan ik een vergunning aanvragen als particulier of moet dit via een bedrijf?** Zowel particulieren als bedrijven kunnen vergunningen aanvragen, afhankelijk van de activiteit. Bijvoorbeeld: een parkeervergunning vraag je als particulier aan, terwijl een horecavergunning meestal voor een bedrijf is. Check de specifieke eisen per vergunningtype. Soms moet je als particulier een eenmanszaak of VOF oprichten voor bepaalde activiteiten. **Wat moet ik doen als mijn vergunning bijna verloopt?** Vraag tijdig een verlenging aan, meestal drie tot zes maanden voor de vervaldatum. De procedure is vaak vergelijkbaar met een nieuwe aanvraag, maar soms vereenvoudigd. Check of je aan dezelfde voorwaarden moet voldoen als bij de oorspronkelijke vergunning. Begin op tijd, want een verlenging kan net zo lang duren als een nieuwe aanvraag. Zonder geldige vergunning mag je de activiteit niet voortzetten. ### TL;DR Een vergunning is officiële toestemming van de overheid voor activiteiten die anders verboden zijn, zoals bouwen, evenementen organiseren of horeca exploiteren. Het aanvraagproces duurt meestal 8 weken tot 6 maanden, afhankelijk van de complexiteit. Zonder vergunning riskeer je boetes of stillegging. Leges zijn vaak niet restitueerbaar en bezwaar maken tegen een afwijzing kan binnen zes weken. ### Key Takeaways - Controleer altijd eerst welke vergunning je nodig hebt en bij welk bestuursorgaan je deze aanvraagt (meestal de gemeente). - Begin nooit met je activiteit zonder geldige vergunning, dit kan leiden tot boetes of juridische stappen. - Houd rekening met beslistermijnen van 8 weken (regulier) tot 6 maanden (uitgebreid) en plan je activiteiten hierop. - Leges (kosten voor de aanvraag) zijn meestal niet terug te vorderen, ook niet bij afwijzing. - Tegen een afwijzing kun je bezwaar maken binnen zes weken; de gemeente beslist hierop binnen zes tot twaalf weken.