Smartengeld is de vergoeding voor pijn, verdriet en gederfde levensvreugde. De bedragen in Nederland variëren van enkele honderden tot honderdduizenden euro's.
ANWB Smartengeldgids
De ANWB Smartengeldgids geeft een overzicht van toegekende bedragen in Nederland. Dit zijn indicaties, elk geval wordt individueel beoordeeld.
Indicaties per letselcategorie
| Letsel | Smartengeld indicatie |
| Lichte kneuzing/verstuiking | € 500 - € 1.500 |
| Eenvoudige botbreuk (volledig herstel) | € 2.000 - € 5.000 |
| Whiplash (matig herstel) | € 5.000 - € 15.000 |
| Ernstige botbreuk met restverschijnselen | € 10.000 - € 25.000 |
| Knieletsel met blijvende beperkingen | € 15.000 - € 40.000 |
| Amputatie (vinger/teen) | € 10.000 - € 25.000 |
| Amputatie (hand/voet) | € 30.000 - € 60.000 |
| Amputatie (arm/been) | € 50.000 - € 100.000 |
| Ernstig hersenletsel | € 75.000 - € 200.000 |
| Dwarslaesie (volledig) | € 150.000 - € 250.000 |
Factoren die de hoogte bepalen
- Ernst van het letsel
- Percentage blijvende invaliditeit
- Duur van herstelperiode
- Impact op dagelijks leven
- Zichtbaarheid van letsel (littekens)
- Leeftijd van het slachtoffer
- Psychische gevolgen
Nederland vs. buitenland
Nederlandse smartengeldbedragen zijn internationaal gezien laag:
- België: vergelijkbaar met Nederland
- Duitsland: iets hoger
- Verenigd Koninkrijk: aanzienlijk hoger
- Verenigde Staten: veel hoger (tot miljoenen)
Vaststelling
Smartengeld wordt vastgesteld door:
- Vergelijking met eerdere uitspraken
- Onderhandeling met verzekeraar
- In laatste instantie: rechterlijke uitspraak
Kan ik zelf bepalen hoeveel smartengeld ik wil?
U kunt een bedrag vorderen, maar de verzekeraar of rechter bepaalt uiteindelijk wat redelijk is. Vergelijkbare zaken uit de Smartengeldgids zijn leidend.
Wordt smartengeld nog geïndexeerd?
Ja, bedragen uit oudere uitspraken worden geïndexeerd naar de huidige waarde. De Smartengeldgids doet dit automatisch.
Krijg ik smartengeld ook bij tijdelijk letsel?
Ja, ook voor tijdelijke pijn en beperkingen tijdens het herstel krijgt u smartengeld. Het bedrag is dan meestal lager dan bij blijvend letsel.
## Veelgestelde vragen
**Hoe weet ik hoeveel smartengeld ik kan vragen voor mijn letsel?**
Gebruik de ANWB Smartengeldgids als richtlijn voor vergelijkbare letsels. Het exacte bedrag hangt af van factoren zoals ernst, hersteltijd en impact op je leven. Een letselschadeadvocaat kan je helpen een realistisch bedrag te bepalen op basis van eerdere uitspraken en jouw specifieke situatie. Verzekeraars en rechters vergelijken altijd met soortgelijke gevallen.
**Kan ik smartengeld krijgen als mijn letsel volledig geneest?**
Ja, ook bij volledig herstel kun je smartengeld ontvangen voor de pijn, ongemak en beperkingen tijdens de herstelperiode. Het bedrag is meestal lager dan bij blijvend letsel. Bijvoorbeeld: een eenvoudige botbreuk met volledig herstel kan €2.000 tot €5.000 opleveren. Documenteer je klachten en herstelproces goed voor onderbouwing.
**Hoe lang duurt het voordat ik smartengeld ontvang?**
De duur varieert sterk. Bij eenvoudige letsels met duidelijke aansprakelijkheid kan het enkele maanden duren. Bij complexe zaken of geschillen over schuld kan het jaren duren, vooral als een rechtszaak nodig is. Snelle afhandeling is mogelijk bij erkenning van aansprakelijkheid en overeenstemming over het bedrag. Een advocaat kan het proces versnellen.
**Moet ik een advocaat inschakelen voor smartengeld?**
Niet verplicht, maar wel aan te raden bij ernstig letsel of als de aansprakelijkheid betwist wordt. Een letselschadeadvocaat kent de richtlijnen, onderhandelt met verzekeraars en kan hogere bedragen bedingen. Bij lichte letsels kun je zelf onderhandelen, maar laat je altijd goed informeren over je rechten. Advocaten werken vaak op no-cure-no-pay-basis.
**Wordt smartengeld belast in Nederland?**
Nee, smartengeld is in Nederland vrijgesteld van belasting. Het bedrag dat je ontvangt voor immateriële schade (pijn, verdriet, gederfde levensvreugde) hoef je niet op te geven bij de Belastingdienst. Dit geldt ook als het bedrag via een schikking of vonnis wordt toegekend. Bewaar wel alle documentatie voor eventuele controle.
**Kan ik smartengeld krijgen voor psychische schade?**
Ja, psychische schade zoals PTSS, depressie of angststoornissen als gevolg van een ongeval of medische fout komt in aanmerking voor smartengeld. De hoogte hangt af van de ernst en duur van de klachten. Een psychologisch rapport of verklaring van een psychiater is vaak nodig om de schade te onderbouwen. Bedragen variëren van €1.500 tot €50.000+ bij ernstige gevallen.
**Wat als de verzekeraar mijn smartengeldclaim afwijst?**
Bij afwijzing kun je bezwaar maken met aanvullende onderbouwing (medische rapporten, getuigenverklaringen). Als de verzekeraar blijft weigeren, kun je een letselschadeadvocaat inschakelen voor onderhandeling of een rechtszaak starten. De rechter bepaalt dan het bedrag. Bewaar alle correspondentie en documentatie goed voor bewijsvoering.
### TL;DR
Smartengeld vergoedt immateriële schade zoals pijn en gederfde levensvreugde, met bedragen van €500 tot €250.000+ afhankelijk van de ernst. De ANWB Smartengeldgids geeft richtlijnen, maar elk geval is uniek. Onderhandeling met verzekeraars of een rechterlijke uitspraak bepaalt het uiteindelijke bedrag.
### Key Takeaways
- Smartengeldbedragen in Nederland zijn gebaseerd op eerdere uitspraken en variëren sterk per letselcategorie (van €500 tot €250.000+).
- Factoren zoals ernst, hersteltijd, blijvende invaliditeit en impact op het dagelijks leven bepalen de hoogte van het bedrag.
- Ook tijdelijke letsels en psychische schade komen in aanmerking voor smartengeld, al zijn de bedragen dan meestal lager.
- Een letselschadeadvocaat kan helpen bij onderhandeling met verzekeraars of een rechtszaak, vooral bij complexe of betwiste claims.
- Smartengeld is belastingvrij in Nederland en wordt vastgesteld via onderhandeling of een rechterlijke uitspraak.