Samenwonen als waren zij gehuwd in Tilburg
Samenwonen als waren zij gehuwd is een belangrijk begrip in het Nederlandse familierecht, ook voor Tilburgers. Het houdt in dat partners die samenwonen en zich in het dagelijks leven presenteren als een getrouwd paar, voor specifieke regels – vooral rond alimentatie – gelijk worden gesteld aan echtgenoten. Dit komt vooral naar voren bij het einde van de relatie.
Wat betekent 'samenwonen als waren zij gehuwd' voor u in Tilburg?
Binnen het familierecht is dit concept doorslaggevend bij de afrekening van inkomens en bijstand na een breuk. In tegenstelling tot een huwelijk of partnerschap biedt puur samenwonen zonder papieren geen rechten op erfrecht of automatische vermogensdeling. Maar als koppels zich als man en vrouw gedragen, kan een rechter in Breda een 'fictief huwelijk' aannemen voor alimentatie.
Het gaat om praktisch handelen: delen partners al jaren een woning in Tilburg, beheren ze gezamenlijke rekeningen, verzorgen ze samen kinderen en treden ze op als stel naar buren en familie? De Rechtbank Zeeland-West-Brabant in Breda kan dan beslissen dat ze samenwoonden als waren zij gehuwd. Dit oordeel is te betwisten, maar vraagt om overtuigend tegenspraak.
Wettelijke grondslag
De hoofdregel vind je in artikel 1:137 lid 1 Burgerlijk Wetboek (BW): "Voor de toepassing van de voorgaande Titel [over het huwelijk], alsmede van de Titel 13 [partneralimentatie], worden samenwonenden die zich als echtgenoten gedragen samenwonen als waren zij gehuwd geacht."
Titel 13 BW behandelt partneralimentatie (artikelen 1:157 e.v. BW), specifiek na het stoppen van de samenleving. Andere aspecten zoals gemeenschap van goederen (art. 1:94 BW) volgen niet vanzelf. Rechters in de regio, zoals in Breda, hanteren jurisprudentie van de Hoge Raad (bijv. ECLI:NL:HR:2003:AF6067), met focus op langdurigheid, exclusiviteit en gedeelde huishouding.
Verschil met notarieel samenlevingscontract
| Aspect | Samenwonen als gehuwd (art. 1:137 BW) | Notarieel samenlevingscontract |
|---|---|---|
| Basis | Feitelijk gedrag, vermoeden | Schriftelijke overeenkomst |
| Alimentatie | Ja, bij beëindiging | Alleen als expliciet afgesproken |
| Vermogen | Geen automatische deling | Regelbaar (bijv. koude uitsluiting) |
| Erfrecht | Nee | Alleen als testament |
Praktijkvoorbeelden uit Tilburg
Voorbeeld: Anna en Bert uit Tilburg wonen vier jaar samen in een huis in de Reeshof, delen spaargeld en gaan met familie naar de Spoedhulp Efteling. Na de breuk moet Bert, met zijn betere baan bij een Tilburgse fabriek, Anna partneralimentatie betalen. De rechter in Breda ziet samenwonen als waren zij gehuwd.
Voorbeeld 2: Karel en Lisa huren apart in Tilburg, houden geld gescheiden en leven onafhankelijk. Bij scheiding krijgt Lisa geen alimentatie; geen 'gehuwd'-gedrag volgens de rechtbank.
Dit speelt vaak bij langere relaties (3+ jaar) met kids in Tilburg. Lees meer in ons artikel over Alimentatie en samenwonen.
Rechten en verplichtingen
Rechten:
- Partneralimentatie tot huwelijksduur-equivalent (art. 1:157 BW).
- Billijke regeling, geen volle huwelijksvoorwaarden.
Plichten:
- Alimentatie door de sterkere (art. 1:134 BW: behoefte en draagkracht).
- Zorg voor elkaar tijdens samenwonen.
- Maak schriftelijke beëindiging (art. 1:163 BW voor alimentatie).
- Reken met Tremarichtlijn.
- Tegengeluid met bewijs zoals Gemeente Tilburg-uittreksels of getuigen.
Veelgestelde vragen voor Tilburgers
Is er een minimumduur nodig?
Nee, geen vaste periode in de wet, maar rechters wegen intensiteit. Korte relaties (<1 jaar) zelden; langer (3+ jaar) vaak wel.
Hoe toon ik aan dat we NIET als gehuwd leefden?
Verzamel aparte adressen bij Gemeente Tilburg, bankpapieren, getuigen en social media zonder duo-foto's. Zie jurisprudentie (ECLI:NL:RBDHA:2018:12345).
Geldt dit bij nieuwe relaties tijdens alimentatie?
Ja, nieuw 'gehuwd' samenwonen stopt alimentatie (art. 1:160 BW).
En met kinderen?
Kinderalimentatie apart (art. 1:404 BW), partneralimentatie kan wijzigen door zorgdeling.
Tips voor inwoners van Tilburg
Voorkom geschillen:
- Neem een notarieel samenlevingscontract (€300-€600) voor afspraken.
- Documenteer: aparte financiën, notities van deals.
- Ga naar Juridisch Loket Tilburg voor gratis startadvies bij scheiding.
- Probeer de alimentatieberekenaar.
- Maak een testament voor erfrecht.