Een rechtsbijstandverzekering kan de kosten dekken van juridische procedures tegen de overheid. Lees wat wel en niet gedekt is.
Wat dekt een rechtsbijstandverzekering?
Een rechtsbijstandverzekering dekt meestal:
- Kosten van een jurist of advocaat
- Griffierechten
- Deskundigenkosten
- Proceskosten van de wederpartij (soms)
Bestuursrecht in de polis
Veel polissen dekken bestuursrechtelijke geschillen, zoals:
- Bezwaar tegen vergunningweigering
- Beroep tegen boete of dwangsom
- Geschillen over uitkeringen
- Planschadeprocedures
Uitsluitingen
Let op, veel polissen sluiten uit:
| Uitsluiting | Toelichting |
| Bouwzaken | Geschillen over eigen bouwprojecten |
| Bedrijfsmatige zaken | Bij particuliere verzekering |
| Pre-existente geschillen | Geschillen die al liepen voor de verzekering |
| Lage kans op succes | Verzekeraar kan weigeren bij kansloos geschil |
Eigen keuze advocaat
Je hebt recht op een advocaat naar eigen keuze (vrije advocaatkeuze), maar:
- Alleen bij gerechtelijke procedures
- De verzekeraar vergoedt tot een maximum
- Bij bezwaar mag de verzekeraar een eigen jurist inzetten
Geen verzekering?
Zonder rechtsbijstandverzekering kun je terecht bij:
- Juridisch Loket (gratis advies)
- Gesubsidieerde rechtsbijstand (toevoeging)
- Sociaal raadslieden (via gemeente)
Veelgestelde vragen
Moet ik eerst contact opnemen met mijn verzekeraar?
Ja, meld het geschil zo snel mogelijk. De verzekeraar beoordeelt dan of het gedekt is.
Wat als mijn verzekeraar de zaak kansarm vindt?
Je kunt een second opinion aanvragen of de geschillenregeling in je polis gebruiken.
Dekt mijn verzekering ook hoger beroep?
Meestal wel, maar check je polisvoorwaarden. Soms gelden aanvullende voorwaarden.
## Veelgestelde vragen
**Wanneer kan ik een beroep doen op mijn rechtsbijstandverzekering bij een geschil met de overheid?**
Je kunt je rechtsbijstandverzekering inschakelen zodra je een formeel geschil hebt met een overheidsinstantie, zoals een bezwaar tegen een vergunningweigering of een boete. Meld het geschil direct bij je verzekeraar, zodat zij kunnen beoordelen of het onder de dekking valt. Let op: pre-existente geschillen (die al speelden voor de verzekering) zijn meestal uitgesloten. Check je polisvoorwaarden voor specifieke voorwaarden en wachttijden.
**Mag ik zelf mijn advocaat kiezen als ik een rechtsbijstandverzekering heb?**
Ja, je hebt recht op vrije advocaatkeuze, maar dit geldt alleen bij gerechtelijke procedures (zoals een rechtszaak). Bij bezwaarprocedures of administratieve stappen mag de verzekeraar vaak een eigen jurist inzetten. De verzekeraar vergoedt de kosten tot een bepaald maximum, dat in je polis staat. Vraag vooraf om akkoord om onverwachte kosten te voorkomen.
**Wat moet ik doen als mijn verzekeraar mijn zaak weigert omdat deze ‘kansarm’ is?**
Als je verzekeraar je zaak afwijst omdat deze weinig kans van slagen heeft, kun je een second opinion aanvragen bij een onafhankelijke jurist. Veel polissen hebben een geschillenregeling voor dit soort situaties. Je kunt ook het Juridisch Loket of een advocaat raadplegen voor advies. Bewaar alle correspondentie met je verzekeraar voor eventuele beroepsprocedures.
**Dekt mijn rechtsbijstandverzekering ook kosten als ik in hoger beroep ga?**
Meestal wel, maar dit hangt af van je polisvoorwaarden. Sommige verzekeraars dekken hoger beroep alleen als er een redelijke kans op succes is of als de zaak principieel van aard is. Check je polis of neem contact op met je verzekeraar om zeker te zijn. Houd er rekening mee dat er vaak een maximumbedrag geldt voor de vergoeding van kosten.
**Wat zijn de alternatieven als ik geen rechtsbijstandverzekering heb?**
Zonder verzekering kun je terecht bij het Juridisch Loket voor gratis advies, gesubsidieerde rechtsbijstand (toevoeging) als je weinig inkomen hebt, of sociaal raadslieden via je gemeente. Voor complexe zaken kun je een advocaat inschakelen en zelf betalen, maar dit kan duur zijn. Sommige vakbonden of consumentenorganisaties bieden ook juridische hulp aan hun leden.
**Kan ik mijn rechtsbijstandverzekering gebruiken voor een geschil over een bouwvergunning?**
Dit hangt af van je polis. Veel rechtsbijstandverzekeringen sluiten bouwzaken uit, vooral als het gaat om je eigen bouwprojecten. Wel kan een geschil over een vergunning die door de overheid is geweigerd vaak wel gedekt zijn, omdat dit onder bestuursrecht valt. Lees je polisvoorwaarden goed of neem contact op met je verzekeraar voor duidelijkheid.
**Hoe lang duurt het voordat mijn verzekeraar beslist of mijn zaak gedekt is?**
De meeste verzekeraars beoordelen je zaak binnen enkele werkdagen tot twee weken. Dit hangt af van de complexiteit van het geschil en of er aanvullende informatie nodig is. Bij spoedeisende zaken (bijvoorbeeld dreigende termijnoverschrijding) kun je vragen om een versnelde behandeling. Vraag altijd om een schriftelijke bevestiging van de beslissing.
### TL;DR
Een rechtsbijstandverzekering dekt juridische kosten bij geschillen met de overheid, zoals bezwaar tegen vergunningen of boetes, maar kent uitsluitingen zoals bouwzaken of pre-existente geschillen. Je hebt recht op een eigen advocaat bij gerechtelijke procedures, maar de verzekeraar bepaalt vaak de jurist bij bezwaar. Zonder verzekering kun je terecht bij het Juridisch Loket of gesubsidieerde rechtsbijstand.
### Key Takeaways
- Een rechtsbijstandverzekering dekt kosten van juridische procedures tegen de overheid, zoals bezwaar tegen vergunningen of boetes, maar sluit vaak bouwzaken en pre-existente geschillen uit.
- Je hebt recht op vrije advocaatkeuze bij gerechtelijke procedures, maar de verzekeraar mag bij bezwaar of administratieve stappen een eigen jurist inzetten.
- Bij een afwijzing door de verzekeraar (bijv. wegens ‘kansarm’) kun je een second opinion aanvragen of de geschillenregeling in je polis gebruiken.
- Alternatieven zonder verzekering zijn het Juridisch Loket, gesubsidieerde rechtsbijstand of sociaal raadslieden, afhankelijk van je situatie.
- Check altijd je polisvoorwaarden voor specifieke dekkingen, uitsluitingen en maximumvergoedingen.