Als je bezwaar of beroep wint, kun je een vergoeding krijgen voor je proceskosten. Dit is meestal een forfaitair (vast) bedrag.
Wanneer proceskostenvergoeding?
Je kunt proceskostenvergoeding krijgen als:
- Je bezwaar of beroep (gedeeltelijk) gegrond is
- Het besluit wordt herroepen wegens een fout van het [bestuursorgaan](https://rechtshulptilburg.nl/encyclopedie/bestuursorgaan-identificeren)
- Je om vergoeding hebt gevraagd
Waarvoor vergoeding?
| Kostenpost | Vergoeding |
|---|
| Rechtsbijstand | Puntensysteem |
| Deskundigen | Werkelijke kosten (max.) |
| Getuigen | Vergoeding per getuige |
| Reiskosten | Openbaar vervoer of km-vergoeding |
| Verletkosten | Gederfde inkomsten |
Puntensysteem rechtsbijstand
Voor rechtsbijstand geldt het Besluit proceskosten bestuursrecht:
- Bezwaarschrift/beroepschrift: 1 punt
- Hoorzitting/zitting: 1 punt
- Waarde per punt: € 875 (beroep) of € 597 (bezwaar)
- Wegingsfactor: 0,25 tot 2, afhankelijk van complexiteit
Verzoek om vergoeding
Je moet zelf om proceskostenvergoeding vragen:
- In bezwaar: vóór de beslissing op bezwaar
- In beroep: ter zitting of in je beroepschrift
Veelgestelde vragen
Krijg ik mijn werkelijke advocaatkosten vergoed?
Meestal niet volledig. De vergoeding is forfaitair en dekt vaak maar een deel van de werkelijke kosten.
Wat als ik geen advocaat had?
Dan krijg je geen vergoeding voor rechtsbijstand, maar wel voor eventuele reis- en verletkosten.
Kan het bestuursorgaan mijn kosten vorderen als ik verlies?
Nee, in het bestuursrecht bestaat geen veroordeling in de proceskosten voor de verliezende burger.
## Veelgestelde vragen
**Hoe bereken ik de hoogte van mijn proceskostenvergoeding voor rechtsbijstand?**
De vergoeding wordt berekend via een puntensysteem. Voor een bezwaarschrift of beroepschrift krijg je 1 punt, en nog eens 1 punt voor een hoorzitting of zitting. Elk punt is €597 (bezwaar) of €875 (beroep) waard, vermenigvuldigd met een wegingsfactor tussen 0,25 en 2, afhankelijk van de complexiteit van de zaak. Bijvoorbeeld: bij een eenvoudige zaak (factor 0,5) en beroep ontvang je 2 punten × €875 × 0,5 = €875.
**Kan ik ook een vergoeding krijgen voor kosten die ik maak vóór het indienen van bezwaar of beroep?**
Nee, de proceskostenvergoeding dekt alleen kosten die zijn gemaakt ná het indienen van het bezwaar- of beroepschrift. Kosten voor bijvoorbeeld voorbereidend onderzoek of advies voorafgaand aan de procedure komen niet in aanmerking. Wel kun je soms reiskosten en verletkosten vergoed krijgen als je een hoorzitting of zitting bijwoont.
**Wat moet ik doen als het bestuursorgaan mijn verzoek om vergoeding afwijst?**
Als je het niet eens bent met de afwijzing of de hoogte van de vergoeding, kun je hiertegen in beroep gaan bij de bestuursrechter. Dien binnen zes weken na de beslissing een bezwaarschrift in bij het bestuursorgaan of direct beroep aan bij de rechtbank. Zorg dat je je argumenten duidelijk onderbouwt, bijvoorbeeld met bewijs van gemaakte kosten.
**Wordt de proceskostenvergoeding automatisch uitbetaald als ik win?**
Nee, je moet altijd zelf om een vergoeding vragen. Doe dit schriftelijk in je bezwaarschrift of beroepschrift, of mondeling tijdens de zitting. Het bestuursorgaan of de rechter beslist vervolgens of en hoeveel je krijgt. Zonder expliciet verzoek loop je het risico dat je niets ontvangt, zelfs als je de zaak wint.
**Kan ik een hogere vergoeding krijgen als mijn zaak heel complex was?**
Ja, de complexiteit van je zaak kan leiden tot een hogere vergoeding. De wegingsfactor in het puntensysteem varieert van 0,25 (eenvoudige zaak) tot 2 (zeer complexe zaak). Bijvoorbeeld: als je een ingewikkelde milieurechtelijke zaak voert, kan de rechter een factor van 1,5 of 2 toepassen. Het is belangrijk om in je verzoek duidelijk te maken waarom jouw zaak complex is.
**Wat gebeurt er als ik maar gedeeltelijk gelijk krijg in mijn bezwaar of beroep?**
Als je gedeeltelijk gelijk krijgt, kun je nog steeds een (gedeeltelijke) proceskostenvergoeding ontvangen. De rechter of het bestuursorgaan bepaalt dan welk deel van je kosten redelijk is om te vergoeden. Bijvoorbeeld: als je voor 50% gelijk krijgt, kan de vergoeding worden gehalveerd. Je moet wel om een vergoeding vragen, ook bij gedeeltelijk succes.
**Kan ik een voorschot krijgen op mijn proceskostenvergoeding?**
Nee, in het bestuursrecht is het niet mogelijk om een voorschot op de proceskostenvergoeding te krijgen. Je ontvangt de vergoeding pas nadat de definitieve beslissing is genomen en het bestuursorgaan of de rechter de hoogte heeft vastgesteld. Dit kan soms maanden duren na de uitspraak. Plan je financiën hierop in.
### TL;DR
Een proceskostenvergoeding in het bestuursrecht krijg je alleen als je (gedeeltelijk) wint en zelf om vergoeding vraagt. De vergoeding is meestal forfaitair, gebaseerd op een puntensysteem voor rechtsbijstand, en dekt niet altijd alle werkelijke kosten. Je moet actief om de vergoeding verzoeken, anders loop je deze mis.
### Key Takeaways
- Je hebt alleen recht op proceskostenvergoeding als je bezwaar of beroep (gedeeltelijk) gegrond wordt verklaard én je zelf om vergoeding vraagt.
- De vergoeding voor rechtsbijstand wordt berekend via een puntensysteem (€597 per punt bij bezwaar, €875 bij beroep) met een wegingsfactor voor complexiteit.
- Kosten zoals reiskosten of verletkosten worden apart vergoed, maar alleen als je deze aantoonbaar hebt gemaakt.
- Zonder expliciet verzoek in je bezwaar- of beroepschrift krijg je géén vergoeding, zelfs als je wint.
- Het bestuursorgaan kan jou nooit veroordelen tot betaling van hun proceskosten als je verliest.