Pleegzorg betekent dat een kind tijdelijk of voor langere tijd in een ander gezin woont. De pleegouders verzorgen het kind, terwijl de juridische ouders meestal de ouders blijven.
Wanneer pleegzorg?
Pleegzorg kan nodig zijn als:
- De thuissituatie tijdelijk onveilig is
- Ouders door omstandigheden niet kunnen zorgen (ziekte, crisis)
- Een kind specialistische verzorging nodig heeft
- Als onderdeel van een kinderbeschermingsmaatregel (OTS, uithuisplaatsing)
Vormen van pleegzorg
| Vorm | Kenmerken | Duur |
|---|
| Crisisopvang | Directe opvang bij acute situatie | Maximaal 4 weken |
| Hulpverleningsvariant | Tijdelijke opvang, terugkeer naar ouders is doel | Meestal < 2 jaar |
| Opvoedingsvariant | Langdurige plaatsing, pleegouders nemen opvoeding over | Tot meerderjarigheid |
| Deeltijdpleegzorg | Weekenden of vakanties | Variabel |
| Netwerkpleegzorg | Bij bekenden van het kind (familie, buren) | Variabel |
Wie is verantwoordelijk?
Bij pleegzorg zijn meerdere partijen betrokken:
- Ouders: Behouden meestal het gezag, nemen grote beslissingen
- Pleegouders: Dagelijkse verzorging en opvoeding
- Pleegzorgorganisatie: Begeleiding van pleegouders
- Gecertificeerde instelling: Bij OTS: toezicht en coördinatie
- Gemeente: Financiering via Jeugdwet
Pleegvergoeding
Pleegouders ontvangen een pleegvergoeding voor de kosten van het kind:
- Basisbedrag voor verzorging en opvoeding
- Toeslagen mogelijk bij bijzondere situaties
- Kinderbijslag gaat naar pleegouders
Rechten van pleegouders
- Recht op begeleiding door pleegzorgorganisatie
- Recht op informatie over het kind
- Blokkaderecht (bij langdurige plaatsing: weigeren terugplaatsing)
- Na 1 jaar: meepraten bij belangrijke beslissingen
Wat is het verschil tussen pleegzorg en adoptie?
Bij pleegzorg blijven de biologische ouders meestal de juridische ouders. Bij adoptie worden de adoptieouders de juridische ouders en wordt de band met de biologische ouders verbroken. Pleegzorg is vaak tijdelijk, adoptie is definitief.
Houden de ouders contact met hun kind in pleegzorg?
Meestal wel. Er wordt een bezoekregeling afgesproken. Het doel is vaak om te werken aan terugkeer naar de ouders. Bij langdurige pleegzorg kan het contact beperkter zijn.
Wat als de ouders hun kind terug willen?
Dit wordt zorgvuldig bekeken. Bij vrijwillige pleegzorg hebben ouders in principe recht op terugplaatsing. Bij gedwongen plaatsing beslist de rechter. Pleegouders hebben na 1 jaar een blokkaderecht.
## Veelgestelde vragen
**Hoe word ik pleegouder in Nederland?**
Om pleegouder te worden, meld je je aan bij een pleegzorgorganisatie of je gemeente. Je doorloopt een screening (onderzoek naar geschiktheid, huisbezoek, training) en een matchingproces. De procedure duurt gemiddeld 3 tot 6 maanden. Je kunt kiezen voor kortdurende of langdurige pleegzorg. Pleegouders ontvangen begeleiding en een pleegvergoeding voor de kosten van het kind.
**Hoeveel geld krijgen pleegouders per maand?**
Pleegouders ontvangen een maandelijkse vergoeding voor de verzorging en opvoeding van het kind. Het basisbedrag ligt rond de €900-€1.200 per maand, afhankelijk van de leeftijd en zorgbehoefte van het kind. Daarnaast ontvangen ze kinderbijslag. Bij bijzondere zorg (bijv. medische behoeften) kunnen toeslagen worden toegekend. De vergoeding is belastingvrij.
**Kunnen pleegouders weigeren om een kind terug te geven aan de ouders?**
Na een jaar pleegzorg hebben pleegouders een blokkaderecht. Dit betekent dat ze kunnen weigeren het kind terug te plaatsen als dit niet in het belang van het kind is. Bij vrijwillige pleegzorg kunnen ouders hun kind in principe altijd terugvragen, maar de pleegzorgorganisatie beoordeelt of dit veilig is. Bij een gedwongen plaatsing (via de rechter) beslist de rechter over terugplaatsing.
**Wat zijn de rechten van biologische ouders tijdens pleegzorg?**
Biologische ouders behouden meestal het ouderlijk gezag en hebben recht op informatie over hun kind. Ze mogen meebeslissen over belangrijke zaken zoals medische behandelingen, schoolkeuze en religie. Er wordt een bezoekregeling afgesproken, tenzij de rechter dit beperkt. Ouders hebben recht op hulp om de thuissituatie te verbeteren, zodat terugkeer mogelijk wordt.
**Wat gebeurt er als een kind 18 wordt in pleegzorg?**
Bij meerderjarigheid eindigt de formele pleegzorg, maar veel pleeggezinnen blijven informeel contact houden. Jongeren kunnen aanspraak maken op voortgezet pleegzorg tot 21 jaar als ze nog ondersteuning nodig hebben (bijv. bij studie of werk). Ze ontvangen dan een vergoeding en begeleiding. Gemeenten bieden vaak extra hulp aan jongvolwassenen uit pleegzorg.
**Kan ik familie of vrienden opvangen in pleegzorg (netwerkpleegzorg)?**
Ja, dit heet netwerkpleegzorg. Als familie, vrienden of bekenden een kind tijdelijk opvangen, kunnen zij ook pleegouder worden. Zij ontvangen dezelfde begeleiding en vergoeding als reguliere pleegouders. De procedure is vaak sneller, omdat er al een band met het kind is. De pleegzorgorganisatie beoordeelt of de opvang veilig en geschikt is.
**Wat is het verschil tussen pleegzorg en een voogdijmaatregel?**
Bij pleegzorg blijven de biologische ouders meestal het ouderlijk gezag houden, terwijl pleegouders de dagelijkse zorg op zich nemen. Bij voogdij wordt het gezag overgedragen aan een voogd (bijv. bij overlijden van ouders of ontheffing uit het gezag). Pleegzorg is vaak tijdelijk, terwijl voogdij meestal duurzaam is tot het kind 18 wordt.
### TL;DR
Pleegzorg biedt kinderen een tijdelijk of langdurig thuis bij pleegouders als de eigen ouders niet kunnen zorgen. Er zijn verschillende vormen, van crisisopvang tot langdurige plaatsing. Pleegouders krijgen begeleiding, een vergoeding en na een jaar inspraak in belangrijke beslissingen. Biologische ouders behouden meestal het gezag en blijven betrokken bij hun kind.
### Key Takeaways
- Pleegzorg is bedoeld als tijdelijke of langdurige oplossing als ouders (tijdelijk) niet voor hun kind kunnen zorgen.
- Pleegouders ontvangen een maandelijkse vergoeding en begeleiding, maar de biologische ouders blijven meestal verantwoordelijk voor grote beslissingen.
- Na een jaar pleegzorg krijgen pleegouders inspraak in belangrijke beslissingen en kunnen ze terugplaatsing weigeren (blokkaderecht).
- Er zijn verschillende vormen van pleegzorg, zoals crisisopvang, netwerkpleegzorg en langdurige pleegzorg tot aan de meerderjarigheid.
- Bij meerderjarigheid eindigt de formele pleegzorg, maar jongeren kunnen tot 21 jaar voortgezette pleegzorg krijgen als ze nog ondersteuning nodig hebben.