Bij phishing en online fraude kunnen consumenten slachtoffer worden. Je bank vergoedt schade vaak, maar niet altijd. Voorkomen is beter dan genezen.
Wat is phishing?
Phishing is oplichting waarbij criminelen je gegevens stelen via:
- Nep-e-mails (bank, belastingdienst)
- Neptelefoontjes
- Nep-websites
- Nep-sms (smishing)
Herkennen
Let op deze signalen:
- Onverwacht bericht met urgentie
- Vraag om in te loggen of gegevens te bevestigen
- Verdachte afzender of link
- Taalfouten of vreemde opmaak
Slachtoffer geworden?
- Neem direct contact op met je bank
- Wijzig wachtwoorden
- Doe aangifte bij de politie
- Meld bij Fraudehelpdesk.nl
Vergoeding door bank
De bank vergoedt schade door fraude, tenzij je:
- Grove nalatigheid hebt begaan
- Je PIN of codes aan anderen hebt gegeven
- Herhaaldelijk bent gewaarschuwd maar niet reageerde
Nep-webshops
Bij aankoop bij een nepwebshop:
- Creditcard: chargeback aanvragen
- iDEAL: lastiger, probeer via bank
- Aangifte doen
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.
## Veelgestelde vragen
**Hoe herken ik een phishing-e-mail of -sms?**
Een phishing-bericht herken je aan urgente taal ('direct handelen!'), verzoeken om inloggegevens of persoonlijke informatie, verdachte afzenders (bijv. een nep-domein zoals @bank-veilig.nl) en taalfouten. Controleer altijd de afzender en klik nooit zomaar op links. Twijfel je? Neem rechtstreeks contact op met de organisatie via hun officiële website of telefoonnummer.
**Wat moet ik doen als ik op een phishing-link heb geklikt of mijn gegevens heb doorgegeven?**
Handel direct: blokkeer je bankpas via de bank-app of bel de bank, wijzig alle wachtwoorden (vooral van je e-mail en bank) en scan je apparaat op malware. Doe aangifte bij de politie (online of op het bureau) en meld het bij Fraudehelpdesk.nl. Hoe sneller je reageert, hoe kleiner de kans op schade.
**Krijg ik altijd mijn geld terug als ik slachtoffer ben van phishing?**
Niet altijd. Je bank vergoedt de schade meestal, tenzij je grove nalatigheid hebt begaan, zoals je PIN of inlogcodes delen, of herhaaldelijk waarschuwingen negeerde. Bewaar altijd bewijs (bijv. screenshots) en meld het direct. Bij twijfel kun je een klacht indienen bij de bank of de Geschillencommissie.
**Hoe kan ik mijn bankrekening beter beschermen tegen fraude?**
Gebruik sterke, unieke wachtwoorden en twee-factor-authenticatie (2FA) voor je bank-app. Controleer regelmatig je transacties en stel limieten in voor betalingen. Wees alert op nepberichten en deel nooit je pincode, inlogcodes of sms-codes. Installeer antivirussoftware en houd je apparaten up-to-date.
**Wat kan ik doen als ik heb betaald aan een nepwebshop?**
Probeer eerst een chargeback aan te vragen via je creditcardmaatschappij (binnen 120 dagen). Bij iDEAL is dit lastiger, maar vraag je bank om hulp. Doe altijd aangifte bij de politie en meld de webshop bij Fraudehelpdesk.nl. Bewaar alle bewijzen, zoals de bestelbevestiging en betaalbewijs.
**Hoe meld ik phishing of online fraude?**
Meld phishingberichten bij de Fraudehelpdesk (via hun website) of bij de organisatie die wordt nagemaakt (bijv. je bank of de Belastingdienst). Doe aangifte bij de politie, vooral als je financiële schade hebt. Voor nepwebshops kun je ook terecht bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM).
**Wat zijn de gevolgen als ik mijn pincode of inloggegevens per ongeluk heb gedeeld?**
Als je je pincode of inloggegevens deelt, loop je groot risico op fraude. Je bank kan weigeren de schade te vergoeden omdat je nalatig bent geweest. Neem direct contact op met je bank om je rekening te blokkeren en volg hun instructies. Doe aangifte en wijzig alle wachtwoorden om verdere schade te voorkomen.
### TL;DR
Phishing en online fraude zijn vormen van oplichting waarbij criminelen je gegevens stelen via nepberichten of -websites. Herken signalen zoals urgente verzoeken en verdachte links. Als je slachtoffer bent, handel snel: neem contact op met je bank, wijzig wachtwoorden en doe aangifte. Je bank vergoedt schade meestal, tenzij je nalatig bent geweest.
### Key Takeaways
- Phishing herken je aan urgente berichten, verdachte links en verzoeken om persoonlijke gegevens – wees altijd alert.
- Handel direct bij fraude: blokkeer je rekening, wijzig wachtwoorden en doe aangifte bij de politie en Fraudehelpdesk.nl.
- Je bank vergoedt schade, tenzij je grove nalatigheid hebt begaan (bijv. pincode delen of waarschuwingen negeren).
- Bescherm jezelf met sterke wachtwoorden, 2FA en regelmatige controles van je banktransacties.
- Bij betalingen aan nepwebshops: vraag chargeback aan (creditcard) of meld het bij je bank en doe aangifte.