Omgangsrecht

Omgangsrecht is het recht van een kind om contact te hebben met beide ouders, ook na scheiding. Dit recht is vastgelegd in de wet en geldt ongeacht of een ouder gezag heeft.

Wettelijke basis

Het omgangsrecht is gebaseerd op twee pijlers:

• Recht van het kind: Artikel 8 EVRM en artikel 9 IVRK geven kinderen recht op contact met beide ouders
• Recht en plicht van de ouder: Een ouder heeft het recht én de plicht om omgang te hebben met het kind

Wie heeft recht op omgang?

Persoon	Omgangsrecht
Ouder met gezag	Ja, vanzelfsprekend
Ouder zonder gezag	Ja, wettelijk recht
Grootouders	Mogelijk, moet worden aangevraagd
Stiefouder/ex-partner ouder	Mogelijk bij nauwe band met kind
Andere belangrijke personen	Mogelijk bij nauwe band met kind

Omgang bij scheiding

Bij scheiding wordt de omgang geregeld in het ouderschapsplan. Hierin staat:

• Wanneer het kind bij welke ouder is
• Hoe vakanties en feestdagen worden verdeeld
• Hoe contact verloopt als het kind bij de andere ouder is

Omgang vaststellen door rechter

Als ouders het niet eens worden, kan de rechter een omgangsregeling vaststellen. De rechter kijkt naar:

• Het belang van het kind
• De leeftijd en behoeften van het kind
• De relatie tussen kind en ouder
• Praktische mogelijkheden (afstand, werk)

Begeleide omgang

Bij zorgen over de veiligheid kan de rechter begeleide omgang vaststellen. Het contact vindt dan plaats onder toezicht van een derde, bijvoorbeeld bij een omgangshuis.

Kan omgang worden geweigerd?

Omgang kan alleen worden ontzegd of beperkt als dit in het belang van het kind is. Redenen kunnen zijn: mishandeling, ernstige verwaarlozing, of als het kind zelf ernstig bezwaar heeft. De rechter beslist hierover.

Wat als mijn kind geen omgang wil met de andere ouder?

De wens van het kind wordt meegewogen, vooral bij oudere kinderen. Maar het kind beslist niet zelf. De rechter onderzoekt waarom het kind geen contact wil en of dit in het belang van het kind is.

Hebben grootouders automatisch recht op omgang?

Nee, grootouders moeten omgang aanvragen bij de rechter. Ze moeten aantonen dat er een nauwe persoonlijke betrekking is met het kleinkind. De rechter weegt af of omgang in het belang van het kind is.

## Veelgestelde vragen **Hoe regel ik omgangsrecht als mijn ex-partner en ik het niet eens worden?** Als ouders het niet eens worden over de omgangsregeling, kunt u de rechter inschakelen. De rechter stelt een regeling vast op basis van het belang van het kind, zoals leeftijd, behoeften en de bestaande relatie met beide ouders. U kunt een verzoek indienen bij de rechtbank, eventueel met hulp van een advocaat. De rechter kan ook bemiddeling aanbevelen om tot een oplossing te komen. **Wat staat er precies in een ouderschapsplan en is dit verplicht?** Een ouderschapsplan is verplicht bij scheiding als er minderjarige kinderen zijn. Hierin staan afspraken over de omgang, zoals wanneer het kind bij welke ouder verblijft, hoe vakanties en feestdagen worden verdeeld, en hoe het contact verloopt als het kind bij de andere ouder is. Ook afspraken over opvoeding en kosten worden hierin vastgelegd. **Kan ik de omgangsregeling later nog wijzigen?** Ja, een omgangsregeling kan worden gewijzigd als de omstandigheden veranderen, bijvoorbeeld door verhuizing, nieuwe werkuren of veranderingen in de behoeften van het kind. U kunt samen met de andere ouder nieuwe afspraken maken of, als dat niet lukt, de rechter vragen om een wijziging. De rechter beoordeelt opnieuw wat in het belang van het kind is. **Wat kan ik doen als mijn ex-partner zich niet aan de omgangsregeling houdt?** Als de andere ouder zich niet aan de omgangsregeling houdt, kunt u eerst proberen om in overleg tot een oplossing te komen. Lukt dat niet, dan kunt u een advocaat inschakelen of een verzoek indienen bij de rechter om de regeling af te dwingen. De rechter kan sancties opleggen, zoals een dwangsom of wijziging van de regeling. **Hoe vraag ik omgangsrecht aan voor grootouders of andere belangrijke personen?** Grootouders of andere belangrijke personen (zoals stiefouders) hebben geen automatisch recht op omgang. Zij moeten een verzoek indienen bij de rechter. Hierbij moeten zij aantonen dat er een nauwe persoonlijke band met het kind is en dat omgang in het belang van het kind is. De rechter weegt alle omstandigheden af voordat een beslissing wordt genomen. **Wat is begeleide omgang en wanneer wordt dit toegepast?** Begeleide omgang betekent dat het contact tussen ouder en kind plaatsvindt onder toezicht van een derde, bijvoorbeeld bij een omgangshuis. Dit wordt toegepast als er zorgen zijn over de veiligheid of het welzijn van het kind, bijvoorbeeld bij verdenking van mishandeling of verwaarlozing. De rechter beslist of begeleide omgang noodzakelijk is. **Mijn kind wil niet meer naar de andere ouder toe. Wat nu?** De wens van het kind wordt meegewogen, vooral bij oudere kinderen, maar het kind beslist niet zelf. U kunt met het kind praten om de redenen te achterhalen en eventueel professionele hulp inschakelen, zoals een mediator of kinderpsycholoog. Als er geen oplossing komt, kan de rechter worden gevraagd om de omgangsregeling te herzien. ### TL;DR Omgangsrecht geeft kinderen recht op contact met beide ouders na scheiding, ongeacht of een ouder gezag heeft. Ouders moeten afspraken maken in een ouderschapsplan, maar de rechter kan ingrijpen als zij het niet eens worden. Ook grootouders of andere belangrijke personen kunnen omgang aanvragen, mits dit in het belang van het kind is. ### Key Takeaways - Het omgangsrecht is een recht van het kind én een plicht van de ouder, vastgelegd in de wet. - Bij scheiding is een ouderschapsplan verplicht, waarin omgangsafspraken worden vastgelegd. - De rechter kan een omgangsregeling vaststellen als ouders het niet eens worden, met het belang van het kind als uitgangspunt. - Omgang kan alleen worden geweigerd of beperkt als dit in het belang van het kind is, bijvoorbeeld bij gevaar voor mishandeling. - Grootouders en andere belangrijke personen kunnen omgang aanvragen, maar moeten dit bij de rechter doen.