Nadeelcompensatie is een vergoeding voor schade die je lijdt door rechtmatig overheidshandelen. De overheid handelt juist, maar jij draagt onevenredig veel nadeel.
Wat is nadeelcompensatie?
Bij nadeelcompensatie gaat het om:
- Rechtmatig overheidshandelen (geen fout)
- Dat onevenredig nadeel veroorzaakt voor jou
- Boven het normale maatschappelijke risico
Verschil met onrechtmatige daad
| Onrechtmatige daad | Nadeelcompensatie |
|---|
| Overheid handelt fout | Overheid handelt juist |
| Volledige schadevergoeding | Vergoeding onevenredig nadeel |
| Toerekenbaarheid nodig | Geen toerekenbaarheid nodig |
Voorbeelden
- Omzetdaling door langdurige wegwerkzaamheden
- Waardedaling woning door nieuw bestemmingsplan
- Overlast door aanleg van infrastructuur
Voorwaarden
Voor nadeelcompensatie moet je aantonen:
- Rechtmatig overheidshandelen
- Schade boven het normale maatschappelijke risico
- Causaal verband
- Schade was niet voorzienbaar (risicoaanvaarding)
Hoogte vergoeding
Je krijgt niet alle schade vergoed:
- Alleen het onevenredige deel
- Normaal maatschappelijk risico (2-5%) is voor eigen rekening
- Bij planschade vaak een drempel
Veelgestelde vragen
Wat is het normale maatschappelijke risico?
Dit is het nadeel dat iedereen moet accepteren als onderdeel van het maatschappelijk verkeer. Vaak 2-5% van de waarde.
Waar vraag ik nadeelcompensatie aan?
Bij het bestuursorgaan dat verantwoordelijk is voor het schadeveroorzakende handelen.
Hoe lang duurt de procedure?
Vaak maanden tot jaren. Er wordt meestal een deskundige ingeschakeld voor schadebegroting.
## Veelgestelde vragen
**Wanneer heb ik recht op nadeelcompensatie?**
Je hebt recht op nadeelcompensatie als de overheid rechtmatig handelt, maar jij hierdoor onevenredig veel schade lijdt. Dit moet boven het normale maatschappelijke risico (2-5%) uitstijgen. Voorbeelden zijn omzetdaling door wegwerkzaamheden of waardedaling van je woning door een nieuw bestemmingsplan. Je moet kunnen aantonen dat er een causaal verband is tussen het overheidshandelen en jouw schade.
**Hoe dien ik een aanvraag voor nadeelcompensatie in?**
Een aanvraag voor nadeelcompensatie dien je in bij het bestuursorgaan dat verantwoordelijk is voor het schadeveroorzakende handelen, zoals de gemeente of provincie. Zet je verzoek duidelijk op papier, vermeld de schade en het causaal verband. Voeg bewijsstukken toe, zoals financiële overzichten of taxatierapporten. Het is verstandig om juridisch advies in te winnen voordat je de aanvraag indient.
**Wat is het verschil tussen nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige daad?**
Bij nadeelcompensatie handelt de overheid rechtmatig, maar veroorzaakt het onevenredig nadeel. Je krijgt alleen het onevenredige deel van de schade vergoed. Bij een onrechtmatige daad handelt de overheid foutief, en heb je recht op volledige schadevergoeding. Voor nadeelcompensatie is geen sprake van toerekenbaarheid, terwijl dat bij een onrechtmatige daad wel nodig is.
**Hoe wordt de hoogte van de nadeelcompensatie bepaald?**
De hoogte van de nadeelcompensatie wordt bepaald door het onevenredige deel van de schade dat boven het normale maatschappelijke risico uitkomt. Dit risico (vaak 2-5%) is voor eigen rekening. Bij planschade gelden vaak drempels. Een deskundige kan worden ingeschakeld om de schade te begroten. Uiteindelijk beslist het bestuursorgaan over de hoogte van de vergoeding.
**Wat kan ik doen als mijn aanvraag voor nadeelcompensatie wordt afgewezen?**
Als je aanvraag wordt afgewezen, kun je bezwaar maken bij het bestuursorgaan. Volg hiervoor de instructies in de afwijzingsbrief. Als het bezwaar ook wordt afgewezen, kun je in beroep gaan bij de rechtbank. Het is raadzaam om juridische bijstand in te schakelen, omdat de procedure complex kan zijn en specifieke kennis vereist.
**Moet ik een advocaat inschakelen voor nadeelcompensatie?**
Het is niet verplicht, maar wel verstandig om een advocaat of juridisch adviseur in te schakelen. Nadeelcompensatiezaken kunnen complex zijn, vooral bij het aantonen van het causaal verband en het onevenredige nadeel. Een specialist kan je helpen met het opstellen van de aanvraag, het verzamelen van bewijs en het voeren van eventuele procedures.
**Hoe lang duurt het voordat ik nadeelcompensatie ontvang?**
De duur van de procedure kan variëren van enkele maanden tot meerdere jaren. Het bestuursorgaan moet je aanvraag beoordelen, vaak wordt een deskundige ingeschakeld voor een schadebegroting. Als je bezwaar maakt of in beroep gaat, kan dit de procedure verder verlengen. Zorg voor een goede dossieropbouw om vertraging te voorkomen.
### TL;DR
Nadeelcompensatie is een vergoeding voor schade door rechtmatig overheidshandelen dat onevenredig nadeel veroorzaakt. Je krijgt niet alle schade vergoed, maar alleen het deel boven het normale maatschappelijke risico (2-5%). De procedure kan lang duren en het is vaak verstandig om juridische hulp in te schakelen.
### Key Takeaways
- Nadeelcompensatie geldt alleen bij rechtmatig overheidshandelen dat onevenredig nadeel veroorzaakt.
- Je krijgt niet alle schade vergoed, maar alleen het deel boven het normale maatschappelijke risico (2-5%).
- De aanvraag dien je in bij het verantwoordelijke bestuursorgaan, zoals de gemeente of provincie.
- Een deskundige wordt vaak ingeschakeld om de schade te begroten, wat de procedure kan verlengen.
- Bij afwijzing kun je bezwaar maken en eventueel in beroep gaan bij de rechtbank.