Informatieplicht gezaghebbende ouder
De informatieplicht gezaghebbende ouder verplicht de ouder met ouderlijk gezag om de andere ouder tijdig en volledig te informeren over belangrijke zaken rond de persoon en het vermogen van het kind. Dit geldt ook als de andere ouder geen gezag heeft. De regel staat in artikel 1:377 van het Burgerlijk Wetboek (BW) en zorgt voor betrokkenheid van beide ouders bij de opvoeding, ook in regio's zoals Tilburg.
Wettelijke basis van de informatieplicht
De informatieplicht gezaghebbende ouder is geregeld in artikel 1:377 lid 1 BW: "De ouder die met het gezag over het kind is belast, is verplicht de andere ouder tijdig in te lichten omtrent belangrijke aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van het kind." Bij gezamenlijk gezag geldt dit voor beide ouders, conform artikel 1:251 BW.
Bij exclusief gezag, bijvoorbeeld na een scheiding waarbij één ouder uit Tilburg het gezag krijgt, rust de plicht alleen op de gezaghebbende ouder. De Hoge Raad (arrest ECLI:NL:HR:2018:1955) stelt dat 'tijdig' zo snel mogelijk betekent, zodat de andere ouder kan reageren. Niet naleven kan een dwangsom opleveren via de rechter (artikel 1:377 lid 3 BW). In Tilburg behandelt de Rechtbank Zeeland-West-Brabant, Wilhelminapark 100 dergelijke zaken.
Deze wet beoogt gelijkwaardigheid tussen ouders, zelfs na scheiding, en past bij artikel 9 van het VN-Kinderrechtenverdrag over contact met beide ouders.
Wat zijn 'belangrijke aangelegenheden'?
'Belangrijke aangelegenheden' omvat breed zaken over gezondheid, ontwikkeling, woonplaats of financiën van het kind. Rechters beoordelen per geval, maar jurisprudentie biedt voorbeelden:
- Gezondheid: Aandoeningen, ziekenhuisopnames, vaccinaties of medicijnen.
- Onderwijs: Basisschoolkeuze in Tilburg, rapporten, overstap of schoolproblemen.
- Woon- en zorgsituatie: Verhuizing binnen of buiten Tilburg, logeerregelingen, vakanties of zorgwijzigingen.
- Vermogen: Erfenissen, spaargeld, grote aankopen of kinderschulden.
- Overig: Geloofsopvoeding, sportverenigingen in Tilburg of gedragsissues.
Dagelijkse kleinigheden zoals een simpele verkoudheid hoeven niet altijd, maar bij twijfel: altijd melden.
Verschil gezamenlijk versus enkel gezag
| Gezamenlijk gezag | Enkel gezag | |
|---|---|---|
| Informatieplicht | Wederzijds | Enkel op gezaghebbende ouder |
| Instemming nodig | Ja, bij hoofdzaken (art. 1:251 lid 2 BW) | Nee, maar informeren wel |
| Handhaving | Beide ouders kunnen actie ondernemen | Niet-gezaghebbende vordert dwangsom |
Lees meer over gezamenlijk gezag in ons artikel Ouderlijk gezag.
Praktijkvoorbeelden informatieplicht
Voorbeeld: Na scheiding heeft moeder in Tilburg exclusief gezag. Vader heeft omgang. Bij een spoedoperatie aan blindedarm moet moeder vader direct informeren, idealiter voor de ingreep. Anders riskeert ze een rechterlijke klacht.
Voorbeeld 2: Bij gezamenlijk gezag kiest één ouder een nieuwe school in Tilburg zonder overleg. De ander moet tijdig geïnformeerd worden; bij onenigheid beslist de rechter (art. 1:251 BW).
Voorbeeld 3: Vader verhuist met kind vanuit Tilburg. Moeder krijgt het nieuwe adres, schoolinfo en details. Bij vermogenskwesties zoals een erfenis van €10.000 deel je bankafschriften.
Geschillen spelen vaak via WhatsApp of e-mail; bewaar alles als bewijs.
Rechten en verplichtingen ouders
Verplichtingen gezaghebbende ouder:
- Tijdig melden: direct bij urgentie, snel bij overig.
- Volledig: met feiten, papieren en beslissingen.
- Reactie afwachten en bespreken.
Rechten niet-gezaghebbende ouder:
- Info opvragen zonder toestemming.
- Reageren en meedenken eisen.
- Rechter via art. 1:377 lid 3 BW bij overtreding.
Bij gezamenlijk gezag geldt instemmingsrecht voor grote besluiten (art. 1:251 lid 2 BW).
Handhaving informatieplicht
Bij niet-nakoming:
- Herinnering per aangetekende brief.
- Mediator via Juridisch Loket Tilburg, Spoorlaan 364 (gratis advies).
- Rechter bij Rechtbank Zeeland-West-Brabant, Wilhelminapark 100, Tilburg voor dwangsom.
Zo wordt de plicht effectief afgedwongen in de regio Tilburg.