Gedoogbeleid en gedoogbeschikking

Bij gedogen ziet de overheid bewust af van handhaving. Dit kan via gedoogbeleid of een individuele gedoogbeschikking.

Wat is gedogen?

Gedogen betekent dat de overheid weet van een overtreding, maar bewust niet optreedt. Dit is alleen toegestaan in uitzonderlijke situaties.

Wanneer mag gedogen?

Gedogen is alleen aanvaardbaar als:

• Er concreet zicht is op legalisatie
• Handhaving onevenredig zou zijn
• Er een overgangssituatie is
• Het algemeen belang niet wordt geschaad

Gedoogbeschikking

Een gedoogbeschikking is een besluit waarin staat dat de overheid voorlopig niet handhaaft. Kenmerken:

• Schriftelijk en gemotiveerd
• Vaak tijdelijk en onder voorwaarden
• Kan worden ingetrokken
• Is een besluit waartegen bezwaar kan (door derden)

Gedoogbeleid

Gedoogbeleid is algemeen beleid over wanneer de overheid wel of niet handhaaft. Bijvoorbeeld:

• Gedoogbeleid voor coffeeshops
• Gedoogbeleid voor bepaalde bouwafwijkingen

Risico's van gedogen

Voor de overtreder	Voor derden
Geen zekerheid, gedogen kan stoppen	Kunnen handhaving eisen
Schade komt voor eigen risico	Kunnen bezwaar maken tegen gedoogbeschikking
Geen recht op schadevergoeding bij beëindiging	Kunnen civiele procedure starten

Veelgestelde vragen

## Veelgestelde vragen **Hoe vraag ik een gedoogbeschikking aan?** Een gedoogbeschikking vraag je niet aan zoals een vergunning. De overheid beslist zelf of zij een overtreding gedoogt. Je kunt wel een verzoek indienen bij het bevoegde bestuursorgaan (bijv. gemeente of provincie) met een onderbouwing waarom gedogen in jouw situatie gerechtvaardigd is. Zorg voor een duidelijke motivering, bijvoorbeeld over overgangssituaties of onevenredige handhaving. Het orgaan beoordeelt dit en beslist schriftelijk, vaak met voorwaarden. **Wat zijn de voorwaarden voor een geldige gedoogbeschikking?** Een gedoogbeschikking moet schriftelijk en gemotiveerd zijn, met duidelijke redenen waarom de overheid afziet van handhaving. Vaak is deze tijdelijk en gekoppeld aan voorwaarden, zoals een termijn voor legalisatie of beperkingen in de overtreding. De beschikking moet ook kenbaar zijn voor derden, zodat zij eventueel bezwaar kunnen maken. Zonder deze elementen is de beschikking juridisch kwetsbaar. **Kan ik schadevergoeding krijgen als de overheid stopt met gedogen?** Nee, er bestaat geen recht op schadevergoeding als de overheid besluit te stoppen met gedogen. Gedogen is altijd voorwaardelijk en tijdelijk, en je loopt zelf het risico dat de situatie verandert. De overheid kan zonder compensatie handhaven, al moet zij wel een redelijke termijn geven om de situatie aan te passen. Zorg daarom altijd voor een plan B, zoals legalisatie of aanpassing van je activiteiten. **Hoe lang duurt een gedoogbeschikking meestal?** De duur van een gedoogbeschikking hangt af van de situatie en de motivering. Vaak is deze tijdelijk, bijvoorbeeld voor de duur van een overgangsperiode (bijv. 1-2 jaar) of totdat legalisatie mogelijk is. De overheid kan de termijn verlengen, maar dit is niet gegarandeerd. In de beschikking staat meestal een einddatum of een voorwaarde waaraan voldaan moet worden om het gedogen te continueren. **Wat kan ik doen als mijn buurman bezwaar maakt tegen mijn gedoogde situatie?** Als een buurman bezwaar maakt tegen een gedoogbeschikking, moet de overheid het gedogen opnieuw beoordelen. Je kunt reageren door de noodzaak van gedogen te onderbouwen, bijvoorbeeld met argumenten over het algemeen belang of onevenredige gevolgen van handhaving. De overheid beslist vervolgens of het gedogen wordt voortgezet, aangepast of beëindigd. In sommige gevallen kun je ook in overleg met de buurman tot een oplossing komen. **Is gedoogbeleid hetzelfde als een gedoogbeschikking?** Nee, gedoogbeleid en een gedoogbeschikking zijn verschillend. Gedoogbeleid is een algemeen kader waarin de overheid vastlegt onder welke voorwaarden zij afziet van handhaving (bijv. voor coffeeshops). Een gedoogbeschikking is een individueel besluit voor een specifieke situatie, zoals een bouwafwijking. Beleid geeft richtlijnen, maar een beschikking is een concreet besluit waar bezwaar tegen mogelijk is. **Kan ik beroep aantekenen tegen een besluit om niet te gedogen?** Nee, je kunt geen beroep aantekenen tegen een besluit om niet te gedogen, omdat er geen recht op gedogen bestaat. Wel kun je bezwaar maken als je vindt dat de overheid onterecht weigert te gedogen, bijvoorbeeld omdat zij de feiten verkeerd heeft beoordeeld. Derden (zoals buren) kunnen wel bezwaar maken tegen een gedoogbeschikking als zij nadelige gevolgen ondervinden. ### TL;DR Gedogen betekent dat de overheid bewust niet handhaaft bij een overtreding, maar alleen in uitzonderlijke gevallen. Dit kan via algemeen gedoogbeleid of een individuele gedoogbeschikking. Gedogen is altijd tijdelijk, voorwaardelijk en kan zonder schadevergoeding worden beëindigd. Derden kunnen bezwaar maken tegen gedogen als zij er last van hebben. ### Key Takeaways - Gedogen is geen recht, maar een uitzonderlijke beslissing van de overheid waarbij zij afziet van handhaving. - Een gedoogbeschikking is een schriftelijk, gemotiveerd besluit dat tijdelijk en onder voorwaarden geldt. - Derden (zoals buren) kunnen bezwaar maken tegen een gedoogbeschikking als zij nadelige gevolgen ondervinden. - Gedogen kan altijd worden ingetrokken zonder schadevergoeding, maar er geldt vaak een redelijke aanpassingstermijn. - Gedoogbeleid is een algemeen kader, terwijl een gedoogbeschikking een individueel besluit is.