Een echtscheidingsconvenant is een overeenkomst waarin u en uw partner alle afspraken over de scheiding vastleggen. Het vormt de basis voor een soepele afwikkeling van uw huwelijk.
Wat is een echtscheidingsconvenant?
Het echtscheidingsconvenant is een schriftelijke overeenkomst tussen u en uw partner over alle gevolgen van de scheiding. Het wordt bij de rechtbank ingediend samen met het echtscheidingsverzoek.
Inhoud van het convenant
| Onderwerp | Wat wordt geregeld |
|---|
| Kinderen | Verwijzing naar ouderschapsplan |
| Partneralimentatie | Bedrag, duur, indexering |
| Woning | Wie blijft, overname hypotheek |
| Vermogensverdeling | Bankrekeningen, beleggingen, inboedel |
| Schulden | Verdeling en draagplicht |
| Pensioen | Verevening of conversie |
| Belastingen | Aangifte, teruggaven, aanslagen |
Belangrijke bepalingen
- Finale kwijting: Verklaart dat partijen na uitvoering niets meer van elkaar te vorderen hebben
- Wijzigingsbeding: Onder welke omstandigheden afspraken kunnen worden aangepast
- Niet-nakomingsbeding: Wat gebeurt als afspraken niet worden nagekomen
- Belastinggarantie: Wie draagt eventuele naheffingen
Juridische status
Een echtscheidingsconvenant is een bindende overeenkomst. Als de rechter het convenant bekrachtigt in de echtscheidingsbeschikking, wordt het onderdeel van de uitspraak en is het direct afdwingbaar.
Professionele hulp
Het is verstandig om het convenant te laten opstellen of controleren door:
- Een familierechtadvocaat
- Een scheidingsmediator
- Een notaris (vooral bij vastgoed)
Kan ik het convenant later wijzigen?
Afspraken over alimentatie kunnen worden gewijzigd als de omstandigheden wezenlijk veranderen. De verdeling van vermogen kan meestal niet meer worden teruggedraaid, tenzij er sprake was van dwaling of bedrog. Neem daarom altijd een wijzigingsbeding op.
Wat als mijn ex zich niet aan het convenant houdt?
Als het convenant is bekrachtigd door de rechter, kunt u nakoming afdwingen via een deurwaarder. Alimentatie kan bijvoorbeeld direct worden geïncasseerd via beslag op loon of uitkering.
Moet het convenant naar de notaris?
Alleen als er onroerend goed moet worden overgedragen, is een notariële akte nodig. Voor de rest is het convenant een onderhandse akte die bij de rechtbank wordt ingediend.
## Veelgestelde vragen
**Moet ik een advocaat inschakelen voor het opstellen van een echtscheidingsconvenant?**
Hoewel het wettelijk niet verplicht is, is het sterk aan te raden om een familierechtadvocaat of scheidingsmediator in te schakelen. Zij zorgen ervoor dat alle juridische aspecten correct worden geregeld, zoals vermogensverdeling, alimentatie en pensioen. Zonder professionele hulp loop je het risico op onvolledige of ongeldige afspraken, wat later tot conflicten kan leiden. Bij complexe situaties (bijv. eigen bedrijf of buitenlands vermogen) is een advocaat zelfs onmisbaar.
**Hoe lang duurt het voordat een echtscheidingsconvenant rechtsgeldig is?**
Het convenant wordt pas rechtsgeldig nadat de rechter het heeft bekrachtigd in de echtscheidingsbeschikking. Dit proces duurt gemiddeld 6 tot 12 weken na indiening bij de rechtbank, afhankelijk van de werklast. Zodra de beschikking onherroepelijk is (na eventuele hoger beroepstermijn), zijn de afspraken direct afdwingbaar. Tot die tijd blijft het een bindende overeenkomst tussen jullie beiden.
**Kunnen we afspraken in het convenant wijzigen na de scheiding?**
Afspraken over alimentatie kunnen worden gewijzigd als er sprake is van een wezenlijke verandering in omstandigheden (bijv. inkomen of zorgregeling). Vermogensverdeling is meestal definitief, tenzij er sprake was van dwaling of bedrog. Neem altijd een wijzigingsbeding op in het convenant, zodat duidelijk is onder welke voorwaarden aanpassingen mogelijk zijn. Voor wijzigingen is vaak wederzijdse instemming of een rechterlijke uitspraak nodig.
**Wat gebeurt er als mijn ex-partner zich niet aan het convenant houdt?**
Als het convenant door de rechter is bekrachtigd, kun je nakoming afdwingen via een deurwaarder. Bij alimentatie kan beslag worden gelegd op loon, uitkering of bankrekening. Bij andere afspraken (bijv. overdracht van de woning) kan de rechter worden ingeschakeld om alsnog uitvoering te gelasten. Bewaar altijd bewijs van niet-nakoming, zoals betalingsherinneringen of correspondentie. Een niet-nakomingsbeding in het convenant kan extra sancties mogelijk maken.
**Moeten alle schulden in het convenant worden opgenomen?**
Ja, het is essentieel om alle gezamenlijke en individuele schulden duidelijk te verdelen in het convenant. Dit voorkomt dat schuldeisers later beide partners aansprakelijk stellen. Vermeld wie welke schuld overneemt, wie de betalingen doet en wie aansprakelijk is bij wanbetaling. Bij hypotheekschulden is vaak toestemming van de bank nodig. Laat dit altijd controleren door een juridisch expert om latere financiële risico’s te voorkomen.
**Hoe wordt de woning verdeeld in het echtscheidingsconvenant?**
De verdeling van de woning kan op verschillende manieren: één partner koopt de ander uit, de woning wordt verkocht of er blijft tijdelijk sprake van gezamenlijk eigendom. Bij uitkoop moet vaak de hypotheek worden overgesloten, waarvoor toestemming van de bank nodig is. Als de woning wordt verkocht, wordt de overwaarde verdeeld. Bij tijdelijk gezamenlijk eigendom moeten duidelijke afspraken worden gemaakt over hypotheeklasten en onderhoud. Een notaris is verplicht bij overdracht van eigendom.
**Wat is het verschil tussen verevening en conversie van pensioen?**
Bij verevening blijft het pensioen bij de ex-partner staan, maar krijg je recht op een deel van de uitkering bij pensionering. Bij conversie wordt jouw deel direct overgeheveld naar een eigen pensioenrekening. Verevening is standaard, maar conversie kan voordelig zijn als je zelf pensioen opbouwt. Bespreek met een financieel adviseur wat in jullie situatie het beste is. Het pensioenfonds moet de verdeling altijd goedkeuren.
### TL;DR
Een echtscheidingsconvenant is een bindende overeenkomst waarin alle scheidingsafspraken worden vastgelegd, zoals alimentatie, woning en vermogen. Het wordt pas rechtsgeldig na bekrachtiging door de rechter en is dan direct afdwingbaar. Professionele hulp (advocaat, mediator of notaris) is sterk aan te raden om juridische en financiële risico’s te voorkomen.
### Key Takeaways
- Een echtscheidingsconvenant regelt alle financiële en praktische gevolgen van de scheiding en is bindend na rechterlijke bekrachtiging.
- Essentiële onderwerpen zijn kinderen (ouderschapsplan), alimentatie, woning, vermogen, schulden, pensioen en belastingen.
- Professionele hulp (advocaat, mediator of notaris) voorkomt fouten en conflicten, vooral bij complexe situaties zoals vastgoed of eigen bedrijf.
- Afspraken over alimentatie kunnen later worden gewijzigd bij wezenlijke veranderingen, maar vermogensverdeling is meestal definitief.
- Niet-nakoming van het convenant kan via de rechter of deurwaarder worden afgedwongen, mits het convenant is bekrachtigd.