Het Bbz (Besluit bijstandverlening zelfstandigen) biedt financiële ondersteuning aan zelfstandig ondernemers in moeilijkheden. Je kunt een uitkering krijgen voor levensonderhoud of een lening voor je bedrijf.
Wat is het Bbz?
Het Bbz is een regeling voor zelfstandigen die (tijdelijk) te weinig verdienen om van te leven. Er zijn verschillende mogelijkheden:
- Periodieke uitkering voor levensonderhoud
- Bedrijfskapitaal (rentedragende lening)
- Voorbereidingskrediet voor starters
Voor wie is het Bbz?
| Doelgroep | Voorwaarden |
| Gevestigde zelfstandigen | Minimaal 1.225 uur/jaar werkzaam, levensvatbaar bedrijf |
| Startende ondernemers | Tot 36 maanden na start, levensvatbaar bedrijfsplan |
| Oudere zelfstandigen | 55+ die bedrijf beëindigen (alternatief: IOAZ) |
| Beëindigende zelfstandigen | Die in de problemen zijn gekomen |
Bbz-uitkering voor levensonderhoud
Als je inkomen tijdelijk onder het sociaal minimum zakt:
- Aanvulling tot bijstandsnorm
- Wordt eerst verstrekt als lening
- Bij jaareinde: definitieve berekening
- Te veel ontvangen = terugbetalen
- Te weinig ontvangen = nabetaling
Bedrijfskapitaal
Een lening voor noodzakelijke investeringen:
- Maximaal € 212.954 (2024)
- Rente: 8% per jaar
- Looptijd: maximaal 10 jaar
- Bedrijf moet levensvatbaar zijn
Aanvragen
Je vraagt Bbz aan bij de gemeente. Bereid je voor met:
- Ondernemingsplan of jaarrekeningen
- Prognose voor komend jaar
- Overzicht zakelijke en privéfinanciën
Veelgestelde vragen
Is de Bbz-uitkering een gift of lening?
De uitkering voor levensonderhoud wordt eerst als lening verstrekt. Na afloop van het jaar wordt berekend of het een gift wordt of (deels) moet worden terugbetaald.
Kan ik Bbz krijgen als starter?
Ja, tot 36 maanden na de start van je bedrijf kun je Bbz aanvragen. Je hebt wel een levensvatbaar bedrijfsplan nodig.
Wat betekent 'levensvatbaar' bedrijf?
Een levensvatbaar bedrijf kan naar verwachting binnen afzienbare tijd voldoende inkomen genereren om in het bestaan van de ondernemer te voorzien.
## Veelgestelde vragen
**Hoe hoog is de Bbz-uitkering voor levensonderhoud?**
De Bbz-uitkering vult je inkomen aan tot het sociaal minimum, afhankelijk van je persoonlijke situatie (bijv. alleenstaand of met partner). Het exacte bedrag hangt af van je huidige inkomen en de bijstandsnorm in jouw gemeente. De uitkering wordt eerst als lening verstrekt en na afloop van het jaar definitief berekend. Ontvang je te veel, dan moet je terugbetalen; ontvang je te weinig, dan volgt een nabetaling.
**Wat zijn de inkomenseisen om in aanmerking te komen voor Bbz?**
Je komt in aanmerking als je inkomen tijdelijk onder het sociaal minimum zakt en je minimaal 1.225 uur per jaar aan je bedrijf besteedt (voor gevestigde zelfstandigen). Voor starters geldt dat je binnen 36 maanden na de start van je bedrijf een levensvatbaar plan moet hebben. Je moet ook aantonen dat je bedrijf op termijn voldoende inkomen kan genereren.
**Kan ik Bbz aanvragen als mijn bedrijf failliet dreigt te gaan?**
Ja, maar alleen als je bedrijf nog levensvatbaar is of als je van plan bent je bedrijf geordend te beëindigen. Voor beëindigende zelfstandigen is er een aparte regeling binnen het Bbz. Je moet aantonen dat je bedrijf niet meer rendabel is en dat je actief bezig bent met een exit-strategie. Neem contact op met je gemeente voor de mogelijkheden.
**Hoe lang duurt het voordat ik een beslissing krijg op mijn Bbz-aanvraag?**
De gemeente heeft wettelijk acht weken de tijd om een beslissing te nemen op je aanvraag. In sommige gevallen kan dit langer duren, bijvoorbeeld als er extra informatie nodig is. Zorg dat je alle benodigde documenten (zoals een ondernemingsplan, jaarrekeningen en prognoses) direct meestuurt om vertraging te voorkomen.
**Moet ik de Bbz-lening voor bedrijfskapitaal altijd terugbetalen?**
Ja, de lening voor bedrijfskapitaal is een rentedragende lening die je altijd moet terugbetalen. De rente bedraagt 8% per jaar en de looptijd is maximaal 10 jaar. De lening is bedoeld voor noodzakelijke investeringen om je bedrijf levensvatbaar te houden. Je moet aantonen dat je bedrijf de lening kan terugbetalen.
**Wat gebeurt er als ik de Bbz-uitkering niet terugbetaal?**
Als je de Bbz-uitkering (die eerst als lening wordt verstrekt) niet terugbetaalt, kan de gemeente overgaan tot incasso. Dit kan betekenen dat er beslag wordt gelegd op je inkomen of bezittingen. Het is belangrijk om tijdig contact op te nemen met de gemeente als je betalingsproblemen voorziet, zodat er een betalingsregeling kan worden getroffen.
**Kan ik Bbz combineren met andere regelingen, zoals de TOZO?**
Nee, het Bbz en de TOZO (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers) zijn niet tegelijkertijd mogelijk. De TOZO was een tijdelijke regeling tijdens de coronacrisis en is inmiddels beëindigd. Als je eerder TOZO hebt ontvangen, kan dit wel van invloed zijn op je Bbz-aanvraag, bijvoorbeeld bij de beoordeling van je inkomen.
### TL;DR
Het Bbz biedt financiële steun aan zelfstandigen met een te laag inkomen, via een uitkering voor levensonderhoud (eerst als lening) of een rentedragende lening voor bedrijfskapitaal. Je moet aantonen dat je bedrijf levensvatbaar is en minimaal 1.225 uur per jaar werkt. De aanvraag doe je bij je gemeente met een ondernemingsplan en financiële prognoses.
### Key Takeaways
- Bbz is bedoeld voor zelfstandigen met tijdelijk te weinig inkomen, zowel starters als gevestigde ondernemers.
- De uitkering voor levensonderhoud wordt eerst als lening verstrekt en na afloop van het jaar definitief berekend.
- Voor bedrijfskapitaal kun je een lening krijgen tot €212.954 (2024) met 8% rente en een looptijd van maximaal 10 jaar.
- Je moet aantonen dat je bedrijf levensvatbaar is en minimaal 1.225 uur per jaar aan je bedrijf besteedt.
- De aanvraag verloopt via de gemeente en duurt gemiddeld acht weken.