Terug naar Encyclopedie
Sociale Zekerheid

Basisverzekering zorgverzekering

De basisverzekering is verplicht en dekt noodzakelijke zorg. Lees wat wel en niet vergoed wordt en wat het eigen risico is.

8 min leestijd

Iedereen in Nederland is verplicht een basisverzekering af te sluiten. De basisverzekering dekt noodzakelijke zorg en is bij alle verzekeraars gelijk qua dekking.

Wat dekt de basisverzekering?

De basisverzekering vergoedt onder andere:

  • Huisartsenzorg (zonder eigen risico)
  • Ziekenhuiszorg en specialistische zorg
  • Geneesmiddelen (op de vergoedingslijst)
  • Geestelijke gezondheidszorg (basis GGZ en gespecialiseerde GGZ)
  • Verloskunde en kraamzorg
  • Medische hulpmiddelen
  • Fysiotherapie (vanaf 21e behandeling)
  • Ambulancevervoer en spoedeisende hulp

Eigen risico

Het verplichte eigen risico in 2024 is € 385 per jaar. Dit betekent dat je de eerste € 385 aan zorgkosten zelf betaalt (behalve huisarts, verloskundige en enkele andere uitzonderingen).

Wat valt NIET onder de basisverzekering?

  • Tandarts voor volwassenen (behalve bijzondere behandelingen)
  • Fysiotherapie eerste 20 behandelingen
  • Alternatieve geneeswijzen
  • Bril of contactlenzen
  • Cosmetische ingrepen

Kosten basisverzekering

De premie van de basisverzekering verschilt per verzekeraar:

  • Gemiddelde premie 2024: circa € 140-160 per maand
  • Naturapolis: vaak goedkoper, minder keuze
  • Restitutiepolis: duurder, meer keuzevrijheid

Veelgestelde vragen

Moet ik een basisverzekering hebben als ik geen zorg gebruik?

Ja, de zorgverzekering is verplicht voor iedereen die in Nederland woont of werkt. Je kunt niet onverzekerd zijn.

Kan een verzekeraar mij weigeren voor de basisverzekering?

Nee, voor de basisverzekering geldt acceptatieplicht. Elke verzekeraar moet je accepteren, ongeacht je gezondheid.

Wanneer kan ik overstappen naar een andere verzekeraar?

Je kunt elk jaar overstappen. Zeg je huidige verzekering op vóór 1 januari en sluit vóór 1 februari een nieuwe af.

## Veelgestelde vragen **Wat gebeurt er als ik mijn basisverzekering niet op tijd betaal?** Als je je premie niet op tijd betaalt, krijg je eerst een herinnering van je verzekeraar. Betaal je daarna nog niet, dan kan de verzekeraar je aanmelden bij het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Het CAK kan je een boete opleggen van maximaal € 424 (2024) en je verzekering afdwingen. Daarnaast loop je het risico dat zorgverleners je rekeningen niet direct vergoeden, waardoor je zelf moet voorschieten. **Hoe kan ik besparen op mijn basisverzekering?** Je kunt besparen door te kiezen voor een naturapolis (goedkoper, maar minder keuzevrijheid) of door je eigen risico te verhogen (maximaal € 885 in 2024). Vergelijk ook jaarlijks de premies van verschillende verzekeraars. Let op collectieve kortingen via je werkgever of vereniging. Daarnaast kun je een zorgtoeslag aanvragen als je inkomen laag is. **Wordt fysiotherapie volledig vergoed uit de basisverzekering?** Nee, fysiotherapie wordt pas vergoed vanaf de 21e behandeling per kalenderjaar. De eerste 20 behandelingen betaal je zelf, tenzij je jonger bent dan 18 jaar of een chronische aandoening hebt die op de lijst van het RIVM staat. Voor deze uitzonderingen geldt vaak een lager eigen risico of volledige vergoeding. **Kan ik mijn basisverzekering aanpassen gedurende het jaar?** Over het algemeen kun je je basisverzekering alleen wijzigen tijdens de jaarlijkse overstapperiode (van half november tot 1 februari). Uitzonderingen zijn situaties zoals verhuizing naar het buitenland, geboorte van een kind, of het verliezen van je verzekering door een verzekeraar. In die gevallen mag je buiten de overstapperiode om switchen. **Wat is het verschil tussen een naturapolis en een restitutiepolis?** Bij een naturapolis krijg je zorg vergoed van zorgverleners waarmee je verzekeraar een contract heeft. Je betaalt vaak een lagere premie, maar hebt minder keuzevrijheid. Bij een restitutiepolis kun je zelf je zorgverlener kiezen en krijg je de kosten (deels) vergoed, maar betaal je een hogere premie. De dekking van de basiszorg is bij beide polissen gelijk. **Hoe werkt de zorgtoeslag en wie heeft er recht op?** De zorgtoeslag is een tegemoetkoming van de overheid in de kosten van je zorgverzekering. Of je recht hebt, hangt af van je inkomen en vermogen. In 2024 heb je bijvoorbeeld recht op toeslag als je alleenstaand bent en minder dan € 38.520 per jaar verdient. Je kunt de toeslag aanvragen via de website van de Belastingdienst. Het bedrag wordt maandelijks uitbetaald. **Wat moet ik doen als mijn zorgverzekeraar een rekening niet vergoedt?** Controleer eerst of de zorg wel onder de basisverzekering valt en of je je eigen risico al hebt verbruikt. Neem contact op met je verzekeraar om de afwijzing te bespreken. Als je het niet eens bent met de beslissing, kun je een bezwaarschrift indienen. Voor hulp kun je terecht bij de Geschillencommissie Zorgverzekeringen of de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). ### TL;DR De basisverzekering is verplicht voor iedereen in Nederland en dekt essentiële zorg zoals huisarts, ziekenhuiszorg en medicijnen. Je betaalt een eigen risico van € 385 (2024) en een maandpremie van circa € 140-160. Niet alles is gedekt, zoals de tandarts voor volwassenen of alternatieve geneeswijzen. Jaarlijks kun je overstappen naar een andere verzekeraar. ### Key Takeaways - De basisverzekering is wettelijk verplicht en biedt dezelfde dekking bij alle verzekeraars. - Je betaalt een verplicht eigen risico van € 385 (2024), behalve voor huisarts, verloskunde en enkele andere uitzonderingen. - Niet alle zorg is gedekt, zoals tandarts voor volwassenen, brillen of alternatieve geneeswijzen. - Je kunt jaarlijks overstappen naar een andere verzekeraar tussen half november en 1 februari. - Bespaar door je polis te vergelijken, je eigen risico te verhogen of zorgtoeslag aan te vragen. ## Veelgestelde vragen **Wat moet ik doen als ik een rekening van de zorg krijg die hoger is dan mijn eigen risico, maar de verzekeraar weigert te betalen?** Controleer eerst of de zorg daadwerkelijk onder de basisverzekering valt en of de rekening correct is opgesteld. Heb je het eigen risico (€385 in 2024) al volledig opgebruikt? Zo ja, stuur de rekening met alle bijlagen (diagnose, behandelplan) naar je verzekeraar. Weigeren ze nog steeds? Vraag schriftelijk uitleg en meld het bij de NZa (Nederlandse Zorgautoriteit) of een klachtencommissie. De verzekeraar is verplicht om vergoedingen te verwerken als de zorg verzekerd is. **Ik ben zwanger en heb een verloskundige gekozen. Moet ik extra betalen voor de kraamzorg of valt dat onder de basisverzekering?** Kraamzorg (thuisbezoek door een kraamverzorgster) en verloskundige zorg vallen volledig onder de basisverzekering, inclusief het eigen risico. Je hoeft dus niets extra te betalen, mits je verloskundige is aangesloten bij je verzekeraar. Check bij je verzekeraar welke verloskundigen in je regio zijn opgenomen in het netwerk. Bij een spoedbevalling in het ziekenhuis wordt dit ook vergoed, maar let op: een vrijgekozen verloskundige in het ziekenhuis kan extra kosten hebben. **Mijn kind heeft 18 behandelingen fysiotherapie gehad voor een sportblessure. Nu weigert de verzekeraar de volgende behandeling te vergoeden. Is dat juist?** Ja, dat is correct. De basisverzekering vergoedt fysiotherapie pas vanaf de 21e behandeling per kalenderjaar. De eerste 20 behandelingen vallen onder het eigen risico of moeten zelf betaald worden. Heb je een aanvullende verzekering? Controleer of die de eerste 20 behandelingen dekt. Anders kun je kiezen voor een restitutiepolis (terugbetaling na factuur) of zelf betalen. Let op: bij chronische aandoeningen kan de verzekeraar soms uitzonderingen maken – vraag dit schriftelijk aan. **Ik heb een chronische ziekte en heb jaarlijks dure medicijnen nodig. Hoe kan ik voorkomen dat ik elk jaar mijn eigen risico op deze kosten moet betalen?** Voor chronisch zieken geldt een verminderd eigen risico (€88 in 2024) op medicijnen die op de vergoedingslijst staan. Meld je chronische aandoening bij je verzekeraar met een artsbrief (van je behandelend specialist). Ook kun je een aanvullende verzekering afsluiten die specifiek medicijnkosten dekt. Bij hoge kosten kun je soms een terugbetalingsregeling aanvragen bij de verzekeraar. Controleer ook of je in aanmerking komt voor bijzondere vergoedingen via de Zorgverzekeringswet. **Ik ben 25 jaar en heb geen inkomen. Moet ik een duurdere verzekering nemen omdat ik geen recht heb op zorgtoeslag?** Nee, je kunt altijd voor de goedkoopste basisverzekering (bijv. een Naturapolis) kiezen, ongeacht je inkomen. Zorgtoeslag is alleen relevant voor de premie – niet voor de keuze van de verzekering. Heb je weinig geld? Vraag een premiekorting aan bij de Belastingdienst (tot €1.140 korting in 2024). Ook kun je een restitutiepolis kiezen: je betaalt minder premie, maar moet eerst zelf betalen en krijgt het later terug. Let op: bij een restitutiepolis loop je wel risico op hoge uitgaven voornoemde. **Mijn partner en ik delen een basisverzekering. Wat gebeurt er als we gaan scheiden? Moeten we beide een nieuwe verzekering nemen?** Bij scheiding hoeft niemand direct een nieuwe basisverzekering af te sluiten, maar je kunt niet meer gezamenlijk verzekerd blijven. Je hebt beide de keuze om ofwel bij dezelfde verzekeraar door te gaan (als single) of over te stappen. Let op: als je een restitutiepolis had, kun je niet automatisch overschakelen naar een Naturapolis – dat is een nieuwe afspraak. Ook moet je de eigen risico’s per persoon opnieuw opbouwen. Raadpleeg je verzekeraar voor de exacte procedure, vooral als er kinderen betrokken zijn (die kunnen soms onder je verzekering blijven tot 18 jaar). ### TL;DR De basisverzekering dekt noodzakelijke zorg, maar niet alles (zoals tandarts of de eerste 20 fysiotherapieën). Het eigen risico (€385) geldt voor de meeste zorg, tenzij je chronisch ziek bent. Je kunt jaarlijks overstappen en hebt altijd recht op acceptatie. Bij twijfel over vergoedingen: eerst de verzekeraar benaderen, bij weigering de NZa inschakelen. Voor extra dekking kun je een aanvullende verzekering afsluiten. ### Key Takeaways - Het eigen risico geldt niet voor huisarts, verloskundige of chronische medicijnen (dan €88). - Fysiotherapie wordt pas vergoed vanaf de 21e behandeling; eerste 20 vallen onder eigen risico. - Je kunt altijd overstappen naar een andere verzekeraar, maar restitutiepolissen zijn duurder en minder flexibel. - Bij weigering van vergoeding: altijd eerst de rekening en verzekeringsvoorwaarden controleren voordat je klacht indient. - Chronisch zieken en laaggeïnkomenen hebben mogelijk recht op premiekorting of verminderd eigen risico.