Ambtshalve besluiten

Een ambtshalve besluit is een besluit dat de overheid uit eigen beweging neemt, zonder dat iemand erom heeft gevraagd. Denk aan een boete of een handhavingsbesluit.

Wat is een ambtshalve besluit?

Een ambtshalve besluit wordt genomen op initiatief van het bestuursorgaan zelf, niet op aanvraag. Het bestuursorgaan handelt uit eigen beweging.

Voorbeelden ambtshalve besluiten

Type	Voorbeelden
Handhaving	Last onder dwangsom, bestuursdwang
Sancties	Bestuurlijke boete, intrekking vergunning
Belastingen	Belastingaanslag, naheffing
Correctie	Herziening eerdere beschikking

Procedure ambtshalve besluiten

Bij een ambtshalve besluit gelden vaak extra waarborgen:

• Zienswijze: bij belastende besluiten moet je vaak eerst je zienswijze kunnen geven
• Hoorplicht: je moet gehoord worden voordat een ingrijpend besluit wordt genomen
• Motivering: het besluit moet goed gemotiveerd zijn

Vooraankondiging (voornemen)

Bij sommige ambtshalve besluiten stuurt het bestuursorgaan eerst een voornemen:

• Je krijgt de kans te reageren (zienswijze)
• Meestal een termijn van 2-4 weken
• Daarna volgt het definitieve besluit

Bezwaar tegen ambtshalve besluit

Tegen een ambtshalve besluit kun je bezwaar maken:

• Binnen 6 weken na bekendmaking
• Bezwaar heeft meestal geen schorsende werking
• Je kunt een voorlopige voorziening vragen bij spoed

Veelgestelde vragen

## Veelgestelde vragen **Wanneer mag de overheid een ambtshalve besluit nemen zonder mij eerst te horen?** De overheid mag alleen zonder voorafgaande hoorplicht handelen in spoedgevallen of als je al eerder de kans hebt gehad je mening te geven. Bijvoorbeeld bij herhaalde overtredingen of als het besluit niet direct belastend is. In de meeste gevallen moet je eerst een voornemen ontvangen, waarop je met een zienswijze kunt reageren voordat het definitieve besluit wordt genomen. **Hoe lang heb ik om te reageren op een voornemen van de overheid?** Meestal krijg je 2 tot 4 weken de tijd om te reageren op een voornemen. Deze termijn staat vermeld in het voornemen. Reageer altijd binnen deze termijn, want daarna neemt de overheid een definitief besluit. Een late reactie kan nog wel worden meegenomen, maar de overheid is hier niet toe verplicht. **Wat gebeurt er als ik geen zienswijze indien tegen een voornemen?** Als je geen zienswijze indient, gaat de overheid ervan uit dat je akkoord bent met het voornemen. Zij nemen dan het definitieve besluit zonder jouw inbreng. Dit kan nadelig voor je zijn, omdat je dan geen kans meer hebt om je standpunt te verdedigen voordat het besluit onherroepelijk wordt. **Kan ik een ambtshalve besluit voorkomen door zelf actie te ondernemen?** Ja, soms kun je een ambtshalve besluit voorkomen door zelf tijdig actie te ondernemen. Bijvoorbeeld door een vergunning aan te vragen, een overtreding te herstellen of contact op te nemen met het bestuursorgaan. Dit kan voorkomen dat de overheid zelf een besluit moet nemen, zoals een boete of dwangsom. **Wat is het verschil tussen een voornemen en een definitief besluit?** Een voornemen is een voorlopige mededeling van de overheid waarin staat wat zij van plan is te besluiten. Je kunt hierop reageren met een zienswijze. Een definitief besluit is het uiteindelijke besluit dat de overheid neemt na jouw reactie (of het verstrijken van de termijn). Tegen een definitief besluit kun je bezwaar maken. **Hoe vraag ik een voorlopige voorziening aan bij de rechter?** Een voorlopige voorziening vraag je aan bij de bestuursrechter via een verzoekschrift. Hierin leg je uit waarom het besluit direct moet worden opgeschort, bijvoorbeeld omdat je anders onherstelbare schade lijdt. Dit verzoek dien je in samen met of na je bezwaarschrift. De rechter beslist meestal binnen enkele weken. **Wat zijn de gevolgen als ik een ambtshalve besluit negeer?** Als je een ambtshalve besluit negeert, kan de overheid dit afdwingen. Bijvoorbeeld door een dwangsom op te leggen of door bestuursdwang toe te passen (zoals het slopen van een illegaal bouwwerk). Daarnaast kun je extra kosten of sancties krijgen. Het is daarom verstandig om altijd tijdig bezwaar te maken of het besluit na te leven. ### TL;DR Een ambtshalve besluit wordt door de overheid genomen zonder dat je daarom vraagt, zoals een boete of handhavingsmaatregel. Je hebt vaak recht op een vooraankondiging (voornemen) en kunt hierop reageren. Tegen het definitieve besluit kun je bezwaar maken, maar dit schorst het besluit niet automatisch. Bij spoed kun je een voorlopige voorziening aanvragen. ### Key Takeaways - De overheid kan uit eigen beweging besluiten nemen, zoals boetes of handhaving, zonder dat je daarom vraagt. - Bij belastende besluiten krijg je meestal eerst een voornemen, waarop je met een zienswijze kunt reageren. - Tegen een definitief ambtshalve besluit kun je binnen 6 weken bezwaar maken, maar dit schorst het besluit niet. - Een voorlopige voorziening bij de rechter kan uitstel geven als het besluit direct schade veroorzaakt. - Negeer een ambtshalve besluit niet; dit kan leiden tot extra kosten of dwangmaatregelen.