Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Alimentatie en belasting

Alles over alimentatie en belasting: aftrekbaarheid partneralimentatie, belastingheffing en praktische fiscale gevolgen.

5 min leestijd

Alimentatie heeft fiscale gevolgen voor zowel de betaler als de ontvanger. Partneralimentatie is aftrekbaar en belast, kinderalimentatie niet.

Partneralimentatie

RolFiscale behandeling
BetalerAftrekbaar als persoonsgebonden aftrek
OntvangerBelast als inkomen in box 1

Afkoop partneralimentatie

Bij afkoop van partneralimentatie (ineens een bedrag betalen in plaats van maandelijks) zijn er twee mogelijkheden:

  • Periodieke uitkering: Aftrekbaar voor betaler, belast voor ontvanger
  • Afkoop als vermogensverdeling: Geen fiscaal gevolg

De formulering in het convenant bepaalt de fiscale behandeling.

Kinderalimentatie

Kinderalimentatie heeft geen fiscale gevolgen:

  • Niet aftrekbaar voor de betaler
  • Niet belast bij de ontvanger

Praktische gevolgen

Door de aftrekbaarheid van partneralimentatie:

  • Betaler krijgt deel terug via belastingaangifte
  • Werkelijke kosten zijn lager dan bruto-alimentatie
  • Ontvanger houdt netto minder over dan bruto-alimentatie

Berekening netto-effect

Betaler (bijv. 37% belasting)Ontvanger (bijv. 19% belasting)
Bruto alimentatie€ 1.000€ 1.000
Belastingeffect- € 370 (aftrek)- € 190 (heffing)
Netto effectKost € 630Houdt € 810 over

Aangifte inkomstenbelasting

Partneralimentatie moet worden opgegeven in de aangifte inkomstenbelasting:

  • Betaler: bij 'uitgaven voor onderhoudsverplichtingen'
  • Ontvanger: bij 'uitkeringen op grond van familierecht'
Moet ik bewijsstukken bewaren? Ja, bewaar betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant. De Belastingdienst kan tot 5 jaar terugvragen om bewijs van de alimentatiebetalingen.
Wat als ik via LBIO alimentatie ontvang? Het LBIO stuurt jaarlijks een jaaropgave die u kunt gebruiken voor de belastingaangifte. Hierop staat hoeveel alimentatie u heeft ontvangen.
Kan ik voorlopige teruggave krijgen? Ja, als betaler van partneralimentatie kunt u een voorlopige teruggave aanvragen. Dan krijgt u maandelijks al een deel van het belastingvoordeel, in plaats van achteraf bij de aangifte.
## Veelgestelde vragen **Is partneralimentatie aftrekbaar voor de betaler?** Ja, partneralimentatie is aftrekbaar als persoonsgebonden aftrek voor de betaler. Dit betekent dat je het bedrag kunt opgeven in je belastingaangifte onder 'uitgaven voor onderhoudsverplichtingen'. Hierdoor betaal je minder inkomstenbelasting. Het exacte voordeel hangt af van je belastingtarief. Bewaar altijd betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant, omdat de Belastingdienst dit kan opvragen. **Moet ik alimentatie die ik ontvang opgeven bij de belasting?** Alleen partneralimentatie is belastbaar voor de ontvanger. Je moet dit opgeven in je belastingaangifte onder 'uitkeringen op grond van familierecht'. Kinderalimentatie is niet belastbaar. Als je alimentatie via het LBIO ontvangt, krijg je automatisch een jaaropgave die je kunt gebruiken voor je aangifte. Zorg dat je alle ontvangen bedragen correct rapporteert om problemen met de Belastingdienst te voorkomen. **Wat is het verschil tussen bruto en netto alimentatie?** Bruto alimentatie is het bedrag dat je afspreekt in het convenant. Door de fiscale regels is het netto effect voor beide partijen anders. De betaler krijgt een deel terug via belastingaftrek, waardoor de werkelijke kosten lager zijn. De ontvanger moet belasting betalen over het ontvangen bedrag, waardoor het netto bedrag lager uitvalt. Gebruik een berekening om het netto-effect inzichtelijk te maken. **Hoe werkt afkoop van partneralimentatie fiscaal?** Bij afkoop van partneralimentatie zijn er twee mogelijkheden: als periodieke uitkering of als vermogensverdeling. Bij een periodieke uitkering is het bedrag aftrekbaar voor de betaler en belast voor de ontvanger. Bij een afkoop als vermogensverdeling zijn er geen fiscale gevolgen. De formulering in het echtscheidingsconvenant is hierbij doorslaggevend. Laat je goed adviseren door een fiscalist of advocaat. **Kan ik maandelijks al belastingvoordeel krijgen voor alimentatie?** Ja, als betaler van partneralimentatie kun je een voorlopige teruggave aanvragen bij de Belastingdienst. Hierdoor ontvang je maandelijks al een deel van het belastingvoordeel, in plaats van dat je moet wachten op de belastingaangifte. Dit kan helpen om je maandelijkse lasten te verlichten. Je kunt dit regelen via de website van de Belastingdienst of met hulp van een belastingadviseur. **Wat gebeurt er als ik alimentatie niet op tijd betaal?** Als je alimentatie niet op tijd betaalt, kan de ontvanger juridische stappen ondernemen, zoals een incassoprocedure starten of een loonbeslag laten leggen. Daarnaast kan de Belastingdienst je het aftrekbare bedrag weigeren als je geen betalingsbewijzen kunt overleggen. Zorg dus altijd voor tijdige betaling en bewaar alle bewijsstukken om problemen te voorkomen. **Hoe lang moet ik bewijsstukken van alimentatie bewaren?** Je moet bewijsstukken van alimentatiebetalingen minimaal vijf jaar bewaren. Dit geldt voor zowel de betaler als de ontvanger. De Belastingdienst kan tot vijf jaar terugvragen om bewijs van de betalingen of ontvangsten. Bewaar daarom alle betalingsbewijzen, bankafschriften en het echtscheidingsconvenant goed geordend. ### TL;DR Partneralimentatie is aftrekbaar voor de betaler en belastbaar voor de ontvanger, terwijl kinderalimentatie geen fiscale gevolgen heeft. De afkoop van partneralimentatie kan fiscaal verschillend worden behandeld, afhankelijk van de formulering in het convenant. Zorg dat je alle betalingen en ontvangsten correct opgeeft in je belastingaangifte en bewaar bewijsstukken minimaal vijf jaar. ### Key Takeaways - Partneralimentatie is aftrekbaar voor de betaler en belastbaar voor de ontvanger, kinderalimentatie niet. - De afkoop van partneralimentatie kan fiscaal verschillend worden behandeld: als periodieke uitkering of vermogensverdeling. - Bewaar alle betalingsbewijzen en het echtscheidingsconvenant minimaal vijf jaar voor de Belastingdienst. - Je kunt als betaler van partneralimentatie een voorlopige teruggave aanvragen voor maandelijks belastingvoordeel. - Zowel betaler als ontvanger moeten alimentatie correct opgeven in de belastingaangifte om problemen te voorkomen.