Aansprakelijkheid betekent dat iemand verantwoordelijk is voor de schade die u heeft geleden. Zonder aansprakelijkheid is er geen recht op schadevergoeding van een ander.
Gronden voor aansprakelijkheid
De wet kent verschillende gronden voor aansprakelijkheid:
| Grond | Artikel BW | Voorbeeld |
| Onrechtmatige daad | 6:162 | Iemand rijdt door rood en veroorzaakt een aanrijding |
| Werkgeversaansprakelijkheid | 7:658 | Werknemer valt van onveilige steiger |
| Productaansprakelijkheid | 6:185 | Gebrekkig product veroorzaakt letsel |
| Aansprakelijkheid voor zaken | 6:173 | Gebrekkige trap in winkel |
| Aansprakelijkheid voor dieren | 6:179 | Hond bijt voorbijganger |
| Wegbeheerdersaansprakelijkheid | 6:174 | Gat in de weg veroorzaakt val |
Onrechtmatige daad
De meest voorkomende grond is de onrechtmatige daad. Hiervoor moet zijn voldaan aan:
- Onrechtmatigheid: Inbreuk op recht, strijd met wettelijke plicht of maatschappelijke zorgvuldigheid
- Toerekenbaarheid: Schuld of risico komt voor rekening van de dader
- Schade: Er is daadwerkelijk schade geleden
- Causaal verband: De schade is het gevolg van de onrechtmatige daad
- Relativiteit: De geschonden norm strekt tot bescherming tegen de geleden schade
Risicoaansprakelijkheid
Bij risicoaansprakelijkheid is iemand aansprakelijk zonder dat schuld hoeft te worden bewezen:
- Ouders voor kinderen onder 14 jaar
- Bezitters van dieren
- Bezitters van gebrekkige zaken
- Producenten van gebrekkige producten
- Motorrijtuigbezitters (extra bescherming zwakke verkeersdeelnemers)
Bewijslast
In principe moet het slachtoffer de aansprakelijkheid bewijzen. In sommige gevallen is er een omgekeerde bewijslast, bijvoorbeeld:
- Werkgever moet bewijzen dat hij aan zorgplicht voldeed
- Arts moet bewijzen dat hij informed consent heeft verkregen
Wat als meerdere partijen aansprakelijk zijn?
Bij meerdere aansprakelijken zijn zij hoofdelijk aansprakelijk. U kunt de volledige schade op elk van hen verhalen. Onderling verrekenen zij dan wie welk deel draagt.
Kan ik ook de verzekeraar rechtstreeks aanspreken?
Bij verkeersongevallen kunt u de WAM-verzekeraar rechtstreeks aanspreken (directe actie). Bij andere ongevallen spreekt u meestal eerst de aansprakelijke partij aan, die het doorgeeft aan zijn verzekeraar.
Wat als aansprakelijkheid wordt betwist?
Als de aansprakelijkheid wordt betwist, moet u bewijs verzamelen. Denk aan getuigenverklaringen, foto's, politierapport. Eventueel kan een rechter in een deelgeschilprocedure over de aansprakelijkheid beslissen.
## Veelgestelde vragen
**Hoe weet ik of iemand aansprakelijk is voor mijn letselschade?**
Aansprakelijkheid hangt af van de situatie. Bij een onrechtmatige daad (bijv. verkeersongeval) moet u bewijzen dat de ander schuld heeft, de schade veroorzaakte en dat er een wettelijke norm is geschonden. Bij risicoaansprakelijkheid (bijv. een bijtende hond) hoeft u geen schuld te bewijzen. Verzamel bewijs zoals foto’s, getuigenverklaringen en een politierapport om uw zaak te onderbouwen.
**Wat moet ik doen als de tegenpartij mijn aansprakelijkheidsclaim afwijst?**
Als de aansprakelijkheid wordt betwist, verzamel dan zoveel mogelijk bewijs, zoals medische rapporten, foto’s van de situatie en getuigenverklaringen. Stuur een formele brief met uw standpunt en bewijsstukken. Als de tegenpartij niet reageert, kunt u een advocaat inschakelen of een deelgeschilprocedure starten bij de rechter om de aansprakelijkheid vast te laten stellen.
**Kan ik direct de verzekeraar van de aansprakelijke partij aanspreken?**
Bij verkeersongevallen kunt u de WAM-verzekeraar van de tegenpartij rechtstreeks aanspreken (directe actie). Bij andere letselschadegevallen moet u meestal eerst de aansprakelijke persoon of organisatie aanspreken. Deze zal de claim vervolgens doorgeven aan zijn verzekeraar. Check altijd de polisvoorwaarden of de verzekeraar directe actie toestaat.
**Wat als ik zelf ook schuld heb aan het ongeval?**
Als u deels schuld heeft, kan dit leiden tot een vermindering van uw schadevergoeding (eigen schuld). De rechter bepaalt het percentage van uw eigen schuld. Bijvoorbeeld: als u voor 30% schuld heeft, krijgt u 70% van de schade vergoed. Dit heet ‘vermindering naar rato’. Het is belangrijk om uw eigen rol realistisch te beoordelen en juridisch advies in te winnen.
**Hoe lang duurt het voordat ik een schadevergoeding ontvang?**
De duur hangt af van de complexiteit van de zaak en of de aansprakelijkheid wordt betwist. Bij een duidelijke aansprakelijkheid (bijv. een verkeersboete) kan het enkele maanden duren. Bij betwiste zaken of complexe letselschade kan het jaren duren, vooral als er een rechtszaak nodig is. Een letselschadeadvocaat kan helpen het proces te versnellen.
**Wat valt er allemaal onder schadevergoeding bij letsel?**
Schadevergoeding kan bestaan uit materiële schade (bijv. medische kosten, inkomensverlies, reiskosten) en immateriële schade (smartengeld voor pijn en leed). Ook toekomstige kosten, zoals aanpassingen aan uw huis of verlies van arbeidsvermogen, kunnen worden vergoed. Bewaar alle bonnen en documenten om uw schade te onderbouwen.
**Moet ik een advocaat inschakelen voor mijn letselschadezaak?**
Een advocaat is niet verplicht, maar wel aan te raden, vooral bij complexe zaken of als de aansprakelijkheid wordt betwist. Een letselschadeadvocaat kent de wet- en regelgeving, kan onderhandelen met verzekeraars en u helpen om een hogere vergoeding te krijgen. Veel advocaten werken op no-cure-no-pay-basis, zodat u alleen betaalt als u wint.
### TL;DR
Aansprakelijkheid bij letselschade betekent dat iemand verantwoordelijk is voor uw schade, wat recht geeft op schadevergoeding. Dit kan gebaseerd zijn op schuld (onrechtmatige daad) of risico (bijv. ouders voor kinderen). Bewijs verzamelen is cruciaal, en bij betwisting kan een rechter of advocaat helpen. Verzekeraars kunnen soms direct worden aangesproken.
### Key Takeaways
- Aansprakelijkheid kan gebaseerd zijn op schuld (onrechtmatige daad) of risico (bijv. productaansprakelijkheid of ouders voor kinderen).
- Het slachtoffer moet meestal de aansprakelijkheid bewijzen, maar in sommige gevallen (bijv. werkgeversaansprakelijkheid) ligt de bewijslast bij de tegenpartij.
- Bij betwiste aansprakelijkheid helpt bewijs (foto’s, getuigen, rapporten) om uw zaak te onderbouwen. Een deelgeschilprocedure kan uitkomst bieden.
- Schadevergoeding omvat zowel materiële (kosten, inkomensverlies) als immateriële schade (smartengeld). Bewaar alle documenten en bonnen.
- Een letselschadeadvocaat kan het proces versnellen en onderhandelen met verzekeraars, vaak op no-cure-no-pay-basis.